ဆီဖါလ့ခိၣ် (ထွံၣ်မဲၢ်က့ၣ်… ဘျၢထီၣ် အကူာ် ၅)



စီၤက့ၣ်က့ၤတုၤဟံၣ် ဒီးအသိၣ်ဖါဖိစီၤလါ ဟဲသဂၢၢ်အီၤအဆိကတၢၢ် လီၤ. စီၤလါအပၢ်သံသဒၣ် အီၤ ယံာ်တစဲးလံဒီး ဖျိကၠိဖဲစံာ်ဖးလဲၢ်ဝံၤ ပာ်တီၢ်ကွံာ် တၢ်မၤလိ လံာ်ဒီး မၤက့ၤပှၤကွၢ် ကဆီအတၢ်မၤလၢ စကီၤ စီၤဝါ အအိၣ်လီၤ. စကီၤစီၤဝါ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤဘၣ် ဘျုးဘၣ်ဖှိၣ်, ဒိၣ်ထီၣ်လဲၢ်ထီၣ် ဝဲအဃိ ပှ့ၤန့ၢ်အါထီၣ် ကဆီဖါတံၢ်ခံဒု ဒီးကဆီမိၢ်တဒုလီၤ. ပှၤမၤတၢ်ဖိ လီၢ်လံၤ တဖၣ်န့ၢ်ဘူးန့ၢ်လဲ တလါလွံၢ်ဆံထ့းကၢၣ်, မ့မ့ၢ် ပှၤအသီ တခီ တဂၤတလါ သၢဆံလီၤ. စီၤလါ မၤတၢ်ဒီး ကဲထီၢ် တၢ်မၤစၢၤလၢ အမိၢ်မုၣ်ကမဲ အဂီၢ် တဒိးကွဲဘၣ်.

စီၤလါထံၣ်ဃီၤစီၤက့ၣ် တဘီ, ပာ်လီၤကွံာ် ပျံၤလၢအပှိၤဝဲ, ဃ့ၢ်သဖှိဃီၤဒီး ဖိးဟုမး အသကိး လၢအအဲၣ်ဝဲ န့ၣ်လီၤ. စီၤက့ၣ်ထံၣ်အသကိး ဖိအံၤ ဒီးသးခုစ့ၢ်ကီးဒိၣ်မး ဒီးသးပ့ၤနီၣ်ကွံာ် ဒၣ်လဲာ် အကျိသီ ၄၀၅ တစိၢ်ညါ န့ၣ်လီၤ.

တၢ်စိာ်လီၤက့ၤစီၤက့ၣ် အတၢ်ဖိတၢ်လံၤ တဆံးတက့ၢ်တဖၣ်ဝံၤ ဒီး စီၤလါထံၣ် စီၤက့ၣ်ယိးထီၣ်အကျိ အသီအိၣ်လၢ အထၢၣ်တၢ်ကံးယာ်တီၢ် အပူၤဒီး စီၤလါကမၢကမၣ် ဝဲဒိၣ်မးလီၤ.

“ဟ့ၤစီၤက့ၣ်, နလဲၤမၤန့ၢ်ကျိတဆိအံၤလၢလဲၣ်ခီလဲၣ်.”
“ဟဲနုာ်လၢဟံၣ်ပူၤနၤဧၢ, ခွါကတဲပၠးနၤ.” စီၤက့ၣ်ဖိးထီၣ် စီၤလါအကိာ် ဒီးက့ၤမိၤနုာ်အီၤဆူ ဟံၣ်ပူၤလီၤ. က့ၤတုၤလၢဟံၣ်ပူၤတခီ, စကီၤစီၤဝါ, စကီၤမုၣ်, အဖါတံၢ် စီၤဘျဲၣ်ဒီး စီၤက့ၣ် အဝဲၢ်ပိာ်မုၣ် ခံဂၤ ပုဖိစိာ် လံၤ ဟဲဝီၤမး စီၤက့ၣ်လၢ တၢ်သးခုဖးဒိၣ် အပူၤလီၤ.

စီၤက့ၣ်အိးထီၣ် ကျိထၢၣ်အခိၣ်ဖျီၣ်, ထုးထီၣ် အကျိ ၄၀၅ အသီတဆိ လၢတၢ်ပလီၢ်ပဒီအပူၤ, ဒီးပှၤခဲလၢာ် ကမၢကမၣ်ဝဲလီၤ. “အဝဲအံၤမ့ၢ် ဖါတံၢ်ြဖၣ်သူဝါ အတၢ်ဟ့ၣ်ဖဲယသးပှဲၤထီၣ် ၁၆ နံၣ်တနံၤန့ၣ်လီၤ. ဟ့ၣ်ဃုာ် ယၤအသၣ် ၂၀၀, ယခးဒီး တၢ်အိၣ်တ့ၢ်ဒံး ၁၉၅ ဖျၢၣ်ဒံးညါနဲာ်.” စီၤဝါ ဖီၣ်ဃီၤအဖိခွါ အကျိဝံၣ်ထီၣ် ဝံၣ်လီၤမးဝဲ အစု ဟံးသွီနုာ်ဆဲးဖျိးထီၣ်ကျိသၣ်, စူၣ်ကွၢ်ဝဲယၢ်ခီယၢ်ခီ, ကွၢ်ဝဲအတိၢ်သ့ၣ်, ထံၣ်ဝဲအိၣ်ဒီး သ့ၣ်ကမိာ်ပ၀ံာ်, ဒီးနံၤကမှံထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်သးမုာ်အဃိလီၤ. အၢၣ်, စီၤက့ၣ်ဒု ဃုထၢကျိအသးဆး ကစီဒီလီၤ. စံးဝဲလၢအသးပူၤ.

၀ံၤအဖါတံၢ်စီၤဘျဲၣ် ပျ့ၢ်ထီၣ်ကဒီးကျိ ကွၢ်ဝဲ ဆူအံၤဆူဘး ဝံၤစံးဝဲ, “ကျၢၤသူၣ်ကျၢၤသးမးလီၤ, စီၤက့ၣ်ဧၢ.” မ့မ့ၢ်စီၤလါတဂၤ တခးညီနုၢ်ကျိဘၣ် ဒီးဖီၣ်လိာ်ကွဲ ဒၣ်ဝဲတစိၢ်ဒီးစံး, “တဘီအံၤ ဒုကဆီမံၤ တဖၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်မီၤလဲၣ်.”

“အီၣ်, ယသးပ့ၤနီၣ် သး ဖါတံၢ်ြဖၣ်သူဝါ မၤလိာ်ယၤလၢ ကဆီလၢယခးန့ၢ် အဆိကတၢၢ်တဒု ယဘၣ်ဟ့ၣ် သါလၢအမဲ.”
“ဂ့ၤလံ, စီၤက့ၣ်ဧၢ, တယံာ်တမီၢ် ဘၣ်ဒီး ပကလဲၤြပၢခး နကျိဒီးယကျိသၢၣ်. မတၤခး တၢ်ကန့ၢ်အါ, ကဘျၢဂ့ၤ လဲၣ်. ပသါကွၢ်စါဘီနဲာ်.” စကီၤစီၤဝါကတိၤထီၣ် တၢ်လီၤ. စီၤဝါတီၢ်စီၤက့ၣ် အၢအၢသီသီ ဝံၤအလီၢ်ခံ အသးတမုာ် က့ၤနီတစဲးဘၣ်. အသးသိၣ်ဃီၣ်က့ၤအီၤလီၤ. ဒီးခဲအံၤ သးအိၣ်မၤဘၣ်က့ၤ တၢ်ဒီး မၤမုာ်က့ၤစီၤက့ၣ် အသးအဃိ ပာ်လီၤစဲဃဲၤသးလၢ ကလဲၤခး ယုၤဝဲတၢ်လၢ ဆီဖါလ့ခိၣ်အပှၢ်ဖးဒိၣ် ပူၤ, ဒီးတဘျီဃီ ကွၢ်ပာ်သ့ၣ်ပဟံၣ်လၢ အဘျၢ, အဒိၣ်တဖၣ် အလီၢ်လၢ ကကူာ်လီၤဝဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

စီၤက့ၣ်အမိၢ်တခီ တသီၣ်တသဲ, အိးထီၣ်အဖိခွါ အတလါသါကကွၢ် မ့ၢ်ကူကၤဘၣ်အၢ အိၣ်တနီၤနီၤလၢ သါကဆှုၣ် ဝဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ထုးထီၣ်ကွၢ်တၢ်ဒီး ထံၣ်ဘၣ်တလါပှာ်ဝါ အကုတၢ်ဖံး ဖိသၢဖျၢၣ် ဒီးသံကွၢ်, “စီၤက့ၣ်ဧၢ, တၢ်အံၤတၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.”

စီၤက့ၣ်ကွၢ်ဃီၤ တလါဆံးဖိတဖၣ်ဒီးစံး, “အါမိၢ်ဧၢ, မ့ၢ်ဒၣ်တၢ်လိာ်ကွဲခိၣ်ဖးလၢယမၤန့ၢ် လၢကၠိပျၢ် အတၢ်ြပၢလိာ်ကွဲအဃိလီၤ. နအိးထီၣ်ကွၢ်မီၣ်.”

အမိၢ်အိးထီၣ်ဒီး ထံၣ်ဘၣ် ထူကဘျၣ် တဘ့ၣ်ဘၣ်တဘ့ၣ်တစု အသးမုာ်မးဝဲလီၤ. သနာ်က့ သံကွၢ်ကဒီး ဝဲ “နလိာ်ကွဲမနုၤတဖၣ်လဲၣ်.”
ဒီးတုၤစီၤက့ၣ်တဲပၠးအီၤ လၢအြပၢလိာ်ကွဲတၢ်စံၣ်, တၢ်ထိ, တၢ်ကျီနး တဘီ မုပှၢ်ဖုးဘၣ်မးသးတဘီလီၤ. ကွၢ်ဃီၤအ၀ၤအမဲာ် ဒီးစံး, “ပှၤဖုပှၢ်ဧၢ, ပဆှၢလီၤပဖိခွါ လၢကၠိတဘီအံၤ ကမၣ်လံဧါသၢၣ်. မ့ၢ်စံၣ်လိာ်ကွဲ ထဲတၢ်ဧိၤ တဘၣ်တၢ်နီတမံၤဘၣ်. တၢ်ထိ, တၢ်ကျီ တဂၤဒု လီၤပျံၤမးလဲၣ်. ဖိခွါ အိၣ်ဒၣ်ထဲတဂၤဧိၤ, ယဘၣ်လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အီၤ လၢဒ့တတဲာ်မဲာ် တဖး, အူသူၣ်ဖှူးလဲးမးအီၤ, သၣ်ဘုလါ စီၢ်လီၤအလိၤမး ယတခီၣ်နဲာ်, ခဲအံၤ ကလဲၤထိသံဝီသံ လိာ်သး, ကျီသံကစဲာ်လိာ်သး ဆှုၣ်မဲာ်ကဲၤမဲာ် ဒ်အံၤတဂၤ ယတူၢ်တပှဲၤ ဘၣ်.” မုပှၢ်သးဖျိးကနိးမးတဘီလီၤ.

စကီၤစီၤဝါတခီနံၤထီၣ် “ဟဲာ်,ဟဲာ် စီၤက့ၣ်မိၢ်ဧါ, စီၤက့ၣ်မိၢ်ဧါ, ယဖိၣ်သၣ်ခွါအခါ ဒ်သိး နကအဲၣ်ယၤ, ယဘၣ်ကနိဒီး ဖိၣ်သၣ်ခွါ အဂၤတဖၣ် ဘူးယကသံတခီ တမ့ၢ်ဧဲၢ်. ယဘၣ်ဆဲး သူကံၣ်ဒုၣ် ခံခီလိာ် ပှဲၤဒီး ထိကွီ တဖၣ်ဒ်သိး နကနာ်လၢ ယမ့ၢ်ပိာ်ခွါတံၢ်နီၢ်, ယလိၤကိၢ် ဘၣ်မးသး ခံသီလၢ အဆါညိးအဃိတခီ, နသး ပ့ၤနီၣ်လၢာ်လံဧါ.”
“အါ, နဲနတမ့ၢ်ယဖိလၢ ယဘၣ်ဒၢန့ၢ်အီၤ, အိၣ်ဖျဲၣ်န့ၢ်အီၤ, လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်န့ၢ်အီၤနဲာ်.”

ဒီမိ၀ၤခံဂၤ တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်ပၢၢ်ထီၣ်မး တစဲးညါလီၤ. စီၤဘျဲၣ် တခီဒ်ပှၤဆိမိၣ် တၢ်အါ ကတိၤတၢ် စှၤမး တဂၤအသိး, ဖီၣ်ထီၣ်ထူကဘျၣ် သၢဘ့ၣ်ဘျးလီၤစဲၤ ဝဲလၢအဖိဒိၣ် အသးနါပှၢ် စုစ့ၣ်လိၤတခီ ဃူဃီၣ်ဒီၣ်, မၢအဖိဒိၣ်ယိးထီၣ်ကျိ ၄၀၅ လၢဖံဘၣ်စ့ၣ်လိၤ, ဆၢထၢၣ်ဘျၢတလၢၤဆှိၣ်မးတး ဒ်သုးဖိပၠးသုး တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ တဂၤအသိး ကတိၤထီၣ်တၢ် “ကွၢ်ဃီၤလၢ အံၤဧဲၢ်, ဝဲပဖိဒိၣ်စီၤက့ၣ် မးပိာ်ခွါတံၢ်နီၢ်နၤဧၢ.”

စီၤလါဒဲပကူာ်အစု, စီၤဝါတခီကွၢ်အဖိပှဲၤမး ဒီးမဲာ်နံၤမဲာ်အ့လီၤ. မိၢ်တခီ ကွၢ်လီၤဖိဒီး မ့ၢ်လၢ ပှၤအါဂၤ အသးမုာ်လၢအဖိအဃိ, အဝဲအသးဖိမုာ် ထီၣ်ဒီး အိၣ်ဘှီၣ်က့ၤဝဲလီၤ.

လီၤတဲာ် လၢဟါတခီ စီၤက့ၣ်အမိၢ်လဲၤဆူ အဒၢးပူၤ, ဖီၣ်ထီၣ်ကဒီး စီၤက့ၣ် အစု လၢပသံး လၢၢ်လါအိၣ် လၢအလိၤတခီန့ၣ်ဒီး သံကွၢ်အီၤ, “စီၤက့ၣ်ဧၢ, နတီဒီးနတၢ်အၢၣ်လီၤမိၢ်စ့ၢ်ကီးဧါ.”
စီၤက့ၣ်ဖိးဟုအမိၢ်ဒီးစံးဆၢအီၤ, “မိၢ်ဧၢ, ထဲယကၠီးဒၣ်ယသးလၢ တၢ်ထိဒီး တၢ်ကျီနး တဖၣ် ယမံမီၢ်ထီၣ် ပိာ်မုၣ်ပိာ်မၢၤ မးတချုးဘၣ်.”

တၢ်စံးဆၢအံၤ မၤမုာ်ထီၣ် နီၢ်ထူအသးဒိၣ်မးလီၤ. တၢ်ထိဒီးတၢ်ကျီ နးမ့ၢ်မၤမုာ် ယဖိဒ်သိး အံၤဒီး တြကၢး လၢယြတီ အလိာ်ကွဲအီၤစ့ၢ်ကီးမးလဲၣ်. မိၢ်တဂၤအံၤ မ့ၢ်ဒၣ်သူခိၣ်မုၣ်လီၤ. တသ့ၣ်ညါဒံးဘၣ် တၢ်သးကဆှီ တံၢ်နီၢ် ဟဲဒၣ်လၢ ကစၢ်ခရံာ် အတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ န့ၣ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ် တၢ်လၢ အထံၣ် ဘၣ်ဝဲလၢ အမၤစၢၤ အဖိခွါ အံၤဒ်သိး ဟံးဃာ်ဖိၣ်သၣ်ခွါ အတၢ်စီတၢ်ဆှံ ကန့ၢ်န့ၣ်, မ့ၢ်ထီဒါ အတၢ်ဘၣ်အသးဖဲ အခီၣ်ထံး သနာ်က့ အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်က့ၤဝဲ မုာ်ကစီဒီလီၤ.

တဟါအံၤ စကီၤဒိသံထိးဖါ ဖိတဒုဒီးဘုၣ်အီၣ်ဘုၣ်အီတၢ်, ကွဲပှၤကၠိဖိ ဒီးကၠိခိၣ် နဲၣ်စမါ လၢကဟဲအီၣ်သကိး မ့ၤလီၤ. ပှၤဘၣ်တၢ်ကွဲဟဲခဲလၢာ်, မ့ၢ်လၢအဆၢထံၣ်ဘၣ် စီၤက့ၣ် အကျိကဆီ အသီဒီး အထူကဘျၣ် သၢဘ့ၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ.

တၢ်အီၣ်မ့ၤအီထံဝံၤ, ဖိသၣ်မုၣ်တဖၣ် အိၣ်တကပၤ, ဖိသၣ်ပိာ်ခွါတဖၣ် အိၣ်တကပၤ, မၤလုၢ်အုၣ်ထါ ဘူးမုၢ်ကဆ့ၣ်တခီလီၤ.

စကီၤစီၤဝါအသးမုာ်မး, ဒီးဖဲဖိသၣ်တဖၣ်သူၣ်ဖှံသးညီလၢဘျီၣ်ပူၤ အခါ, အဝဲအိၣ်လၢမံဒၢးပူၤဒီး အယီာ်ဖး စီၤဘျဲၣ်, ကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤတၢ်လဲၤဟး လိာ်ကွဲ လဲၤဆဲးလဲၤခး ယုၤ စီၤက့ၣ်အတၢ်လၢ ကစၢၢ်ဆီဖါ လ့ခိၣ် အဂ့ၢ်လီၤ. အၢၣ်လီၤသကိးဝဲလၢ စီၤက့ၣ်ဟးအိၣ်သကိး အတံၤသကိးဖဲသဝီပူၤ ဝးဝံၤ, အိၣ်ဘှံးအိၣ်သါ ဝံၤအလီၢ်ခံစှၤသီန့ၣ်, ကလဲၤသကိးဝဲလၢ ကဆီခံဒုလၢ ကစိာ်ဟုဆၣ် လီၢ်မံအဂီၢ်, ဒီးကကိးဃုာ် စီၤက့ၣ်မိၢ်လၢ ကဖီအီၣ်တ့ၤအီၣ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. စီၤလါ ပၣ်စ့ၢ်ကီး ဝဲလီၤ.

စီၤက့ၣ်အိၣ်ဖဲစံာ်ဖးလဲၢ်, ဟးအိၣ်သကိး တံၤဖိသကိးဖိ တဖၣ်ယံာ်ခံသီလံ. လၢဟါတခီအပၢ် စံးဘၣ်အီၤ လၢခဲဂီၤ လၢဂီၤထၢၣ်သၢ အဝဲသ့ၣ်ကလဲၤဟးခး သကိးတၢ်လၢ ဆီဖါလ့ခိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီဟါညါန့ၣ် နီၢ်ထူ, စီၤဘျဲၣ်, စီၤက့ၣ်ဒီး စီၤလါတဖၣ်ဂဲၤဂီၤ ဒၣ်သး, ကတဲာ်ကတီၤဟုဆၣ်လီၢ်မံ, တၢ်မတီးမရဲၣ် တဖၣ်လၢ ကလဲၤစိာ်ဝဲဆူ ကစၢၢ်ခိၣ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ကတဲာ်ကတီၤ သးဝံၤ, စီၤက့ၣ်ဒီးစီၤလါ က့ၤနုာ်လီၤမံဆူ မံဒၢးပူၤ, မံလီၤဝဲဘၣ်ဆၣ် တၢ်သူၣ်ပိၢ်သးဝး ဒိၣ်ကဲၣ်ဆိးအဃိ, သူသူလ့ၣ်ဘျီဘျီလ့ၣ် ဒၣ်လၢ လီၢ်မံခိၣ်လီၤ. မံက့ၤ န့ၢ်တစိၤ တခီဖးဖီမုၢ်ဘၣ်လံ. ကနၣ်ဝဲမံဘၣ်ဝဲထဲတပနာ်ဧိၤ ဒီးအဖါတံၢ် စီၤဘျဲၣ် ဟဲကိးပၢၢ်ထီၣ်အီၤလီၤ.

သိၣ်ဖိခံဂၤ တမၤယံာ်မၤနီၢ်သးဘၣ်. ဂဲၤဆၢထၢ်တဘျီဃီ, ထူးမဲပျၢ်မဲာ်ဝံၤ, ဝီၣ်လီၤအီၣ်ပအံ ဟၢဒီး တခံညၣ်ဃ့, အီလာ်ဖးထံလၢ သးပှၢ်အသကိးလီၤ. ပှၤကွၢ်ကဆီ ဖိစီၤဟ့ဒီး စီၤဂီၤ ခံဂၤ တၢ်လဲၤကိးဃုာ်အီၤ လၢ ကကၠိကဆီ ဒီး ဖံးစၢၤမၤစၢၤ တၢ်လၢပှၢ်ဒဲန့ၣ်လီၤ.

အီၣ်ဆၣ်ဝံၤ, တီၣ်ထီၣ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤြပူးြပူးဝံၤ ဟးထီၣ်လီၤ. ဆီအိၣ်အိဒၣ်ခံဘျီဒံးလီၤ. လါပှဲၤဘူးကဘၢ အဃိ ကပီၤဒံးလီၤ. တၢ်လဲၤသကိးတဘျီညါအံၤ လီၤဆီမး ဒီးတၢ်လဲၤလၢညါ တဘျီအဒိၣ် အအါလီၤ. လၢညါတဘျီမ့ၢ် တၢ်ဘျၣ်အတၢ်လဲၤ ခူသူၣ်ခူလံာ်, ပှဲၤဒီး တၢ်ဘၣ်ယိၣ် ဘၣ်ဘီ, တၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤ ဒီးကတၢၢ် လၢတၢ်စံၣ်ညီၣ် တၢ်စုဆူၣ်ခီၣ်တကး လီၤ. တဘျီညါအံၤ လဲၤသကိးဘၣ် တၢ်ဒီးမိၢ်ပၢ်, ဖါတံၢ် ဒီးတံၤသကိး တဖၣ်, လဲၤဘၣ်ဝဲလၢ တၢ်သးသဘျ့အပူၤ အမဲာ်ညါ စီၤက့ၣ်အိၣ်ထီၣ်ဒီး အကျိ ကဆီဒၣ်ဝဲတဆိလီၤ. မုာ်သူၣ်မုာ်သးဒိၣ်မး လၢပှၤကိးဂၤဒဲး အဂီၢ်လီၤ.

ကဆီလဲၤတၢ်ဒီး အကိာ်ကျၤခံ ခီလီတဖၣ်သီၣ်ဒၣ်, “ြက့ြက့, ြက့ြက့” လီၤ. စီၤက့ၣ်ဒီးစီၤလါ လဲၤသဃဲၤ ဒီးစီၤလါလဲၤသဃဲၤတၢ် ကတိၤတၢ်လီၤနံနူၢ် တဘီလီၤ. စီၤလါဃ့ယိး န့ၢ်စီၤက့ၣ် အကျိဒီး ယိးဝဲ အသးမုာ်မးလီၤ. မုၢ်ဆ့ၣ်ဝါထီၣ်တခီ လဲၤဝဲဖဲထံကျိ ဖိလၢစီၤက့ၣ် ဒီးစီၤလါ လဲၤခီတ့ၢ်ဝဲလၢညါတ ဘျီ န့ၣ်လီၤ. အိၣ်ဘှံးဝဲဖဲအံၤတစိၢ်, ဒုးဆံၣ်ဆါအ့ၣ်ဆါ ကဆီ, ဒုးအီအထံဝံၤ ထွဲထီၣ်လဲၤကဒီးဆူညါလီၤ. ဘၣ်ဃိးနၣ်ရံၣ် ဒီးလဲၤတုၤဝဲဖဲ ထံကျိစိးခံ ဖဲထံဖိကျိ အဂၤတဘိ ဟဲက့ၤဘၣ်သ၈ၢၢ် လိာ်သးအထၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲအံၤ မ့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢ စီၤဝါဒီး စီၤဘျဲၣ် ဃုထၢပာ်ဝဲ လၢကသူၣ်ထီၣ် ဒဲပြတိာ်ဖိ တဖျၢၣ် လၢဆံဆဲၣ်သီ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ကဆီအီၣ်ဆၣ် အီထံလီၢ်ဂ့ၤဝဲ, တၢ်ဃုအီၣ်ဒ့ၣ်ညၣ်ညီ, ဒီးမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ အြပၢး ဖးဒိၣ် တပူၤလီၤ. ထံကျိ နံၤမဲးခိၣ်ပှဲၤကတံာ် မးဝဲဒီးတခံ, ထိးမံၤ, တၤဃီၤ, ဘီၣ်သိၣ်, ထိးဆီ, ကဆီဒီး တၢ်အဂၤ တဖၣ် အခီၣ်လီၢ်လီၤ. ၀ၣ်သိပီဒိၣ်မး, ကတီၤလၣ်လၢ ကဒူၣ်ကဒုးဒဲ အဂီၢ် အါမးလီၤ. မ့ၢ်မး တၢ်လီၢ် အဂ့ၤ ကတၢၢ် တပူၤလၢ တၢ်ကပာ်လီၤ ဒဲပြတီာ် အဂီၢ်စဲဃဲၤလီၤ.

လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ, သ့ၣ်ပဟံၣ်ဒိၣ်ဝဲသွါဝဲ, ဒီးစီၤဝါ ဒီးအပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် တဟဲကျီဒံးအီၤ နီတစုဒံးဘၣ်. စီၤဝါမ့ၢ်ပှၤသူၣ်ဆးသးဆး တဂၤအဃိ, အတၢ်ဟဲဟးအံၤ မ့ၢ် တၢ်ဟဲခးတၢ်အမဲာ်ညါ မ့ၢ်တၢ်ဟဲကွၢ်နီၣ်ကွၢ် ဃါပာ် စၢၤ တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢခံတနံၣ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

လဲၤတုၤတၢ်လီၢ် အံၤဒီး စီၤဝါ ဟ့ၣ်လီၤအကလုၢ်လၢ ပှၤကပာ်လီၤ တၢ်ဖိတၢ်လံၤ မၤပျီတၢ်, ကျီ၀ၣ်, ကျီကတီၤလၣ်, ဘျၣ်ရှါဒီး ဘှီထီၣ်ဒဲလီၤ. စီၤဘျဲၣ်လဲၤဆူ ထံယွၤအသရ့ၤ, ၀ာ်န့ၢ်ထံပူၤဖိခံပူၤ လၢမဲးကျါ, ထ့ထီၣ်ြတဲၤဖိ အပာ်လီၤဝဲ ဝးတရံး ထံပူၤအကၢၢ်ပာ်ဒ်သိး မဲးသုတကၢၢ်လာ်လီၤ. ဒၢၣ်ကွံာ်ထံအဒု တဘျီခံဘျီ ဝံၤပာ်ဆှံထီၣ်က့ၤထံလီၤ. ထံဟဲနုာ်လီၤခီဖျိ မဲးဒ်အံၤဒီး ဘၣ်တၢ်ပှံၢ်စီကွံာ် အီၤလၢ တၢ်ဖိလံၤဖိဃၢ်ဒီး ပှၤအီအီၤ ပှၤတပျံၤ ဘၣ်တၢ်ညၣ်ဂိၢ်ဘၣ်.

စကီၤမုၣ် ထုးထီၣ် သပၢၤတဖၣ်လၢသွ့ပူၤ, သ့ကွံာ်အီၤ ဃီၣ်လီၤဟုသး, သ့စံၢ်အီၤ, ဘှီထီၣ်ဖၣ်ကွာ်, မၤကဲၤထီၣ်မ့ၣ်အူဒီး စးထီၣ်တၢ်ဖီတၢ်တ့ၤလီၤ.

စီၤဟ့ဒီးစီၤဂီၤခံဂၤ ကျီန့ၢ်ထူ, စၢထီၣ်ဝဲလၢ ကဆီခီၣ်လိၤဒ်သိး အတၢ်ဟးသုတယံၤကဲၣ်ဆိး, ဒီးအကျိၤ ဖျါကဂ့ၤဝဲ အဂီၢ် ဒီးပျၢ်လီၤအီၤ လၢကဟးဃုအီၣ်ဆၣ်အဂီၢ်လီၤ.

ဝံၤပိာ်ခွါခဲလၢာ် (ထဲစကီၤတဂၤဧိၤတပၣ်ဘၣ်) ဖီၣ်ထီၣ်ဃဲာ်ဂၤဘ့ၣ်ဂၤဘ့ၣ်, ထွးဆူ၀ၣ်ကျါ, ကတီၤကျါ ကျီ၀ၣ်, ကျီကတီၤလၣ်, ဟဲက့ၤယိးဆှၢက့ၤပှီၢ်ပှီၢ် တုၤအလၢဒဲတဖျၢၣ် အဂီၢ်, ဘျၣ်ရှါဝံၤဒီး စးထီၣ်ဘှီဒဲလီၤ. မ့ၢ်ပှၤခိခိၣ်ဖိ, ဟးညီနုၢ်ပှၢ်ကျါ, ဖီၣ်ညီနုၢ်ဃဲာ်, ကျီညီနုၢ်ဘှီညီနုၢ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. မၤသကိးတၢ်ဃူဃူဖိးဖိး, တဂၤ တမံၤတဂၤတမၠိဒီး ထဲလၢခံနၣ်ရံၣ် အပူၤဧိၤ န့ၣ်ဒဲသီသံၣ်ဘှဲဖိ ြတီၢ်အသကိးခဲလၢာ် ကဲထီၣ်ဝဲတဖျၢၣ် လံလီၤမးလဲၣ်.

မ့မ့ၢ်စကီၤစီၤဝါတခီ ဟ့ၣ်လီၤကလုၢ်လၢ ပှၤကဘှီဒဲဝံၤ, ဖီၣ်ထီၣ်ကျိခံပူၤတဆိ, သါကလဲၤဃုခးတၢ်တမံၤမံၤ လၢကသူအဂီၢ်လီၤ. လဲၤဝဲ ကယံၤတမံးလး လဲၤနုာ်လၢသပှိာ်ကျါ, ဒဲးန့ၢ်သ့ၣ်လၣ်တဘ့ၣ်, ချံးလီၤဝဲအ ကနူၤတစဲးဒီး ပၢနုာ်ဝဲလၢအကိာ်ပူၤ, အူတၢ်သီၣ် “ပံ ယီၣ်, ပံယီၣ်” လီၤ. ပှၤဝ့ၢ်ဖိတဂၤ မ့ၢ်ထံၣ်အီၤ မ့ၢ်ကစံးလၢ သးပှၢ်တဂၤ အူလိာ်ကွဲတၢ်ဒ်အံၤ ဘၣ်မနုၤလဲၣ်သၢၣ်. တလိာ်ကွဲဘၣ်. စကီၤမၤနီၢ်အီၣ်နီၢ် တၢ်တခီ နၤဧၢ, တၢ်အံၤမ့ၢ် တၢ်ကိးဒီး တၤဟိဖိအကလုၢ် ဒ်သိး ကမိၤဃီၤ တၢ်ဟိမိၢ်တၤဟိဖါ တခီ, အူဝဲယံာ် ဘီဆွဲၣ်တဘ့ၣ်ဒီး သ့ၣ်ညါဘၣ်လံလီၤမးလဲၣ်. တၢ်ပိၢ်ထီၣ်ြတူၤ အီြတူၤအီ လၢသဃာ်ကျါ, စကီၤဆဲထီၣ်ကျိ မဲာ်ခွဲးစုစ့ၣ်, ပညိၣ်ဃီၤကျိ ထံၣ်တၢ်ဟိမိၢ်ပှၢ်တဒု ဟဲသဖှိဃီၤ, ခးဝဲအတၢ်လီၤဃံၤ ြပာ်ကနာ်လီၤ. လဲၤဃီၤ ဝဲဆူတၤဟိအိၣ်, ထွါဘၣ်စီၣ်ကျိခိၣ်လၢတၤဟိသွံၣ်, စံးဘျုးစံးဖှိၣ် က့ၤပှၢ်ကစူၤကစၢ် လၢအဟ့ၣ်အီၣ်အီၤ ကသူ, ဝံထီၣ်ကျိ, ပုထီၣ်တၤဟိဒီး က့ၤကးကၢကးကၢ ဆူဒဲလီၤ. တၢ်အံၤဖျါညီကစီဒီလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တမ့ၢ်တၢ်ညီဘၣ်. တၤဟိတဒုအိၣ်ဒီးအ့ၣ်ဒီးဆံၣ် ဒီဒုညါ ဃၢဝဲတမၢဘျဲၣ်ဒီး နကစိာ်ကျိတခီခီ, ပုတၤဟိ တခီခီ ဒ်အံၤ မ့မ့ၢ်ပှၤတမၤညီနုၢ် ပှၤဂံၢ်ဆူၣ်ဘါဆူၣ် ဘၣ်ဒီး ပှၤမၤတထွးဘၣ်. လၢစကီၤအဂီၢ် တၢ်အံၤတမ့ၢ် တၢ်အသီဘၣ်. မၤဒၣ်ဝဲတကလဲာ်လီၤ. က့ၤပုအကျိဒီး တၤဟိ (ပှၤယူၣ်တရၣ်ကိးလၢတကျာ်ခီၣ်) ဒၢၣ်ဒၢၣ် တဖျါဘှံးတဖျါလီၤတီၤဘၣ်.

ကျိပိၢ်ထီၣ် “တူၤ အူာ်” ကနာ်, ဘၣ်ဖဲပှၤဘှီဒဲအခါ, စီၤဘျဲၣ်နံၤထီၣ်ဒီးစံး, “စီၤက့ၣ်ဧၢ, သးပှၢ်ကၠံမၤလံနၤဧၢ.”
“ကမၤပာ်ဒၣ်ဝဲဘ့နၤတံ, ခဲမုၢ်ဟါမး ပကကွၢ် မတၤကဖၠဲးနာ်တက့ၢ်လဲၣ်သၢၣ်.”

တယံာ်ဘၣ်ဒီး စကီၤဟဲက့ၤ ပၢၢ်ထီၣ်လၢထံဖိကျိ က့ၣ်ကျီၤတခီ, စီၤက့ၣ်လဲၤသဖှိဃီၤ, ယိးစၢၤအပၢ်လၢ တၤဟိဒီး ဟဲက့ၤဆူဒဲလီၤ. ပာ်လီၤ တၤဟိလၢ သ့ၣ်ခီၣ်ထံးဝံၤ, အိၣ်ဘှံးဝဲတစိၢ်, စၢထီၣ်ဝဲအခီၣ် ဘျးခိၣ်ခံ လီၤစဲၤဝဲ, ထုးထီၣ် ဒီကဆီ ဂၤဘ့ၣ်ဂၤဘ့ၣ် ဒီးကါတၤဟိဖံးလီၤ. မ့ၢ်ပှၤမၤညီနုၢ်တၢ်ဒီး တစိၢ်ဖိ မၤဝဲဝံၤလီၤ. ပှၤဘှီဒဲ တဖၣ်မၤဒဲဝံၤ ဒီးဟဲဖီၣ် ထီၣ်မၤစၢၤဂၤစဲးဂၤစဲး ကဒီးလီၤ. တၤဟိဒီဒု ဘၣ်တၢ်ဒီၣ်လီၤအီၤ, အပှံာ်ကဖုတဖၣ် ဘၣ်တၢ်လဲာ်အီၤ, အဃံတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ချီထီၣ်အီၤ, အသူၣ်အသးဒီး အပျိၢ်ခိၣ်ညၣ် ဘၣ်တၢ်ဒီၣ်လီၤစံၣ်ကၠီထီၣ်ဖီထီၣ်, တယံာ်ဘၣ်ဒီး ကလာ်ထီၣ်တ့ၢ်မး ကွးကွး လိၣ်ဒၣ် ကကဘုးဒီး တၢ်အီၣ်အီၤ လီၤ.

ကံၣ်ဒုၣ်ညၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဂဲာ်ဖျ့အီၤ, စံၢ်ကၠီလၢအံသၣ်တုၢ်ထီၣ်လၢ ၀ၣ်ခိၣ်စူဝံၤ ဘျးလီၤစဲၤအီၤ လၢမုၢ်ကျါလီၤ.

စကီၤမုၣ်ကိးဩီထီၣ် “သုပိာ်ခွါတရၢ, လဲၤလုၣ်ထံလုၣ်နိ, ပကအီၣ်မ့ၤ မုၢ်ဟဲထီၣ်ထီမးလံဧဲၢ်.” ပှၤပိာ်ခွါခဲလၢာ် လဲၤဆူကွံဖးယိာ်တကွံ, ဘ့ၣ်လီၤဖျီၣ်ခံ စံၣ်သဘျိၣ်လီၤဆူထံကျါ, ပီၢ်ထံလုၣ်ထံဝံၤ ဟဲက့ၤထီၣ်ကူ ထီၣ်ကၤထီၣ်က့ၤ ဒီးက့ၤဆူဒဲလီၤ.

စကီၤမုၣ်ခွဲးလီၤမ့ၤတခီလံ. ခွဲးလီၤဝဲလၢ ဃၤဖိတဖျၢၣ်အပူၤ, ဒါဘၢဝဲအခံလၢ ယာ်မံၤလၣ်, မ့ၤသဝံထီၣ် ခုၣ်လုာ်လုာ် ကသူနၢမူနၢဆှီမး, ဒီးပှၤတဖၣ် ဝီၣ်လီၤ အီၣ်မ့ၤလၢတၤဟိညၣ် ပှံာ်ကဖု သူၣ်သးကသူ, အီတၤဟိဃံချီ ထံဝံၣ်ဆၢမးလီၤ. ထိးအီၣ် စဲးဘီး ဃၢၣ်ပျီၣ်ဃိညွံးလၢမ့ၣ် အူကျါ နၢမူမး. မိၢ်ဂံာ်ဘၢၣ် ဒီးညၣ် အုၣ်ဂံာ်အူဂ့ၤမးလီၤ. အီၣ်ဝဲနုာ်မး သွံးသွံးလီၤ. မ့ၢ်ပှၤအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့, ပှၤပ့ၢ်ပှၤရှါ မၤဆူၣ်ဆူၣ် အီၣ်ဆူၣ်ဆူၣ် ဒ်ယွၤတိာ်ပာ်ဝဲ လၢအဖိအလံၤခဲလၢာ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. သကိးနွံဂၤ အီၣ်မ့ၤ ခံြပ့ၣ်လၢာ်ကွးစီဖ့ကလ့ၤ, ကသူဒီသပၢၤ, ကသူချီထံ ဒီသပၢၤ လၢာ်ကျၤလီၤ. အဝဲအံၤ မ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ လၢနီၢ်ခိ အဘျုးအဖှိၣ် ဖးဒိၣ်တမံၤလီၤ. ပှၤခူဖိဝ့ၢ်ဖိတဖၣ် မ့ၢ်ဂဲၤပျုၢ်ဂဲၤဆှး ဒ်သိးအံၤ အါထီၣ်ဒီး အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ကဂ့ၤထီၣ်က့ၤဝဲဒၣ်သၢၣ်.

အီၣ်တၢ်အီၣ်ဝံၤ, ဒီးအိမိာ် အီၣ်သဘျုၣ်, အိၣ်ဘှံးအိၣ်သါ သကိးဝဲလၢဒဲပူၤလီၤ. ကစီၤစံးဘၣ် စီၤဟ့, “စီၤဟ့ဧၢ, ကွံလၢ ပလဲၤလုၣ်ထံဖဲမုကၢာ် အပူၤယထံၣ်ညၣ်ပဲာ်တဖၣ် အါမး. ခဲမုၢ်ဟါ နသါလဲၤဟၢစါ လၢပှာ် တံၢ်ဖိလၢနမုၣ်ဂၢ် ဟဲစိာ်တဘ့ၣ်တဘီလဲၣ်. ဃီၣ်ထံသၣ်ဒီး ညၣ်ပဲာ်ချီ ဘဲမးနဲာ် ထ့ၣ်ဧၢ.”

“မ့ၢ်ဖါတံၢ်, ယၤဒီးစီၤဂီၤ ပကမၤတဘီ, မ့မ့ၢ်ကွံပူၤဒု, စီၤဂီၤမၤဒီနၤညါ တၢ်တဘှံးသးဘၣ်.” စီၤဘျဲၣ် တဂၤ လဲၤဟံးန့ၢ်က့ၤ တၤဟိဖံး, ကွးစီကွံာ် တၢ်ညၣ်အိၣ်စဲဘူးဃာ် တဆံးတက့ၢ်စီစီဝံၤ ဟံးန့ၢ်ချါကမူၣ်, ဖှူးတၢ်အဖံး အံၤလၢ အအိပူၤတခီဂ့ၤဂ့ၤဝံၤ, စိးပျၤလီၤဝဲလၢ တၢ်ကိၢ်ကျါ တဲၤကနာ်ဒ်သိး ကဃ့ထီထီၣ် ဝဲန့ၣ်လီၤ.

စီၤဂီၤဒီးစီၤဟ့ခံဂၤလဲၤစီၤကွၢ်က့ၤ ကဆီဒီး တယံာ်တမီၢ် ဘၣ်ဟဲက့ၤ က့ၤဝဲဒီး တဲဝဲ ကဆီဂံာ်အဆၣ်လၢ တၢ်ကဒုလာ် အိၣ်ခုၣ်အိၣ်မုာ် ဂ့ၤမးဝဲလီၤ. မ့မ့ၢ် စီၤက့ၣ်ဒီးစီၤလါခံဂၤ, တၢ်မံစှၤကဲၣ်ဆိးလၢနၤလၢ ကဟဲန့ၣ်, အီၣ်မ့ၤဟၢဖၢကၢကဲၣ်ဆိး, မ့ၤစုၣ်ထီၣ် အီၤမဲာ်ဘံၣ်ခ့, စူၣ်လီၤသးလၢဒဲပူၤ တစိၢ်ဖိ ဒီးမံဘၣ် သး သါဒၣ် “ြကီာ် ြကီာ်” လီၤ.

စကီၤဒီး အယီာ်ဖးခံဂၤ အီမိာ်ကျိ, ဖွၣ်ဝဲ ဖွဲၣ်ဖွဲၣ် ဒီး ကူၣ်လိာ်သးတဟါအံၤ ကမၤမနုၤလဲၣ်လီၤ. စကီၤစံး, ဘျဲၣ်ဧၢ, မီပူၤ အိၣ်လၢထံစိးခံ မဲၤလၢ်ကၢ် တပူၤနသ့ၣ်ညါ ကစီဒီဘၣ်. နၤဒီး နဖိဒိၣ် သုမ့ၢ်လဲၤအိၣ်ခိး အီၤ ဒီး တချုးတၢ်ခံးလီၤ အံၤ သုကခးဘၣ် တၢ်တမံၤမံၤဧၢ်သၢၣ်. ဖဲယခးတၤဟိ အကပၤန့ၣ် ယထံၣ်တယၤဝါ တထံး, တၤဃီၤ တခံ ခီၣ်လီၢ်ညာ်တဘီလီၤ. ယဆိမိၣ် ယကလဲၤကိးစီၤလါ, ဘှီဒဲဒီး ခိးတဘီဘဲၣ်.”

စီၤဘျဲၣ် ဖွၣ်ကဒီး မိာ်ကျိတစိၢ်, ဒိတကျီာ်လီၤကွံာ် အကဘိၣ်, တ့ၢ်နုာ်က့ၤဝဲဆူ ဆ့ကၤထၢၣ်ပူၤဝံၤ, ကျၢၢ်ကျာ်ခိၣ်ဒီး စံး, “ဖျါလၢအဂ့ၤကီးလီၤ.”

မုၢ်ထူၣ်ဃ့ၢ်လီၤတစဲး, စီၤဘျဲၣ်ထိၣ်ဂဲၤထီၣ်သးစၢ် ဖိခံဂၤလီၤ. စကီၤမုၣ်ချီထံချီ ကလာ်, တ့ၢ်နုာ်လီၤ လာ်ဖးကမူၣ်, ထုးထီၣ်နီၣ်ဝ့ ပာ်လီၤဝဲလၢခွးပူၤ, ပာ်လီၤ လာ်ဖးထံခွးဝံၤ တခီလံ. ပိာ်ခွါ တဖၣ်ဝီၣ်လီၤ အီသကိး လာ်ဖးထံဒီး နီၣ်ဝ့ဝံၤ, ကတဲာ်ကတီၤ ထီၣ်သးကလဲၤခး ကဒီးတၢ်လီၤ.

“စီၤဟ့ဧၢ, နၤဒီးစီၤဂီၤ သးပ့ၤနီၣ်ထုးဖှိၣ်ပာ်သ့ၣ်မုၣ် ခိၣ်၀ၣ်လၢ တနၤညါအံၤ အဂီၢ်တဂ့ၤဧီၢ်.” ပှၤဟးညီနုၢ် ပှၢ်တဖၣ် ပလီၢ်သးဒိၣ်မး ဘၣ်ဃး မ့ၣ်အူလၢ ကဆိၣ်ကဲၤတဲာ်နၤ ဝဲအဂီၢ်လီၤ. မၤလၢၤအီၤမ့ၢ်တမံၤ, အဂၤ တမံၤ တခီမၤပျံၤ ဒီးြတီဃာ်ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ အဒူအဃိၤ တဖၣ်လီၤ. ဘီၣ်သိၣ်, ကဆီဒီး တၢ်ဖိတၢ်လံၤ ခဲလၢာ် ပျံၤမ့ၣ်အူဒီး မ့ၢ်ထံၣ်အီၤန့ၣ် ပဒ့ၣ်ကွံာ် အီၤလီၤ.

စကီၤမုၣ် စးထီၣ်သ့စံၢ်ထီၣ်ကဒီး ဟုသးလၢ ကဖီဝဲလၢ ဟါတၢ်အီၣ် အဂီၢ်လီၤ. ပှၤခးတၢ်ဖိခံဖု နီၤဖးလီၤသး, ဝံထီၣ်ကျိ, ဃဲာ်, မ့ၣ်ဘံး (ဒးမံ) ဒီးထွးထီၣ်ဝဲလီၤ.

မီပူၤလၢ စီၤဘျဲၣ်ဒီး စီၤက့ၣ်လဲၤဝဲန့ၣ် ယံၤတစဲးဒီး အဝဲသ့ၣ် လဲၤတုၤဝဲလၢခံ, ဘှီထီၣ်ဒဲလၢ သ့ၣ်ဖးထီ လၢမီကလံၤအဖီလာ် တခီဝံၤ ထီၣ်တုၤဃီၤဒဲပူၤ ဒီး ကျိဒီးဃဲာ်တဖၣ်တစိၢ်ဖိ, နၢ်ဟူစကီၤအကျိပိၢ်ထီၣ် ကးလံ “တူၤ အူာ်” ကးလံ.

“သးပှၢ်ကၠံမၤချ့နးလဲၣ်, ဖါတံၢ်”
“အၢၣ်, စီၤက့ၣ်ဧၢ, နပၢ်တမ့ၢ် ပှၤမူးဆိအစၢ် တဂၤဘၣ်. နဖု (အပၢ်) န့ၣ်လၢ အစိၤဒၣ်ဝဲ ပှၤစံာ်ဖးလဲၢ်ဒီသဝီ ပာ်ကဲအီၤလၢ မူးဆိနီၣ်ဂံၢ်တၢ လီၤ. နပၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ထဲသိးနၤအံၤ, အပၢ်ဟးကိးအီၤထီဘိ လၢပှၢ်ခိၣ်ပှၢ်ပူၤ, သိၣ်လိအီၤ တၢ်ဆဲးတၢ်ခး အဂ့ၢ်ဖဲအသ့ၣ်ညါဝဲ ခဲလၢာ်လီၤ. ယဲယနၢ်ပၢၢ် တၢ်တဆံးတက့ၢ် မ့ၢ်လၢ နဖုသိၣ်လိ ယၤအဃိစ့ၢ်ကီးလီၤ.”

စီၤက့ၣ်အိၣ်ဒံးဒၣ်ထဲ ယဲၢ်နံၣ်ဧိၤ ဖဲအဖုသံသဒၣ်အီၤအခါ န့ၣ်အဃိ တွ့က့ၤဝဲတန့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဘၣ်. သးသယုၢ် ထီၣ်မးအဖုလၢ အသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲ ထဲတမံၤဧိၤ လၢအတၢ်လိာ်ကွဲယုၤအီၤ ပနၢ်ဖိ မုာ်ဘၣ်အီၤ ဒိၣ်မး ဒီးဒုးအီၣ်အီၤ နီၣ်ဝ့ ခဲအံၤခဲအံၤ န့ၣ်လီၤ.

အိၣ်အိၣ်, အဖါတံၢ်ခွဲးတရူာ်အကံၣ် ကပၤဒီး စူၣ်စုဆူ မီပူၤလီၤ. စီၤက့ၣ်ကွၢ်လီၤ ဒီးထံၣ်ဘၣ်တၤဖိ ဖါတံၢ် တဒု, နၢၤတဟိၣ်မး, ဟဲစဲးစဲးတယဲာ် တယီာ်ဆူမီပူၤ, လ့ၣ်လီၤ အံသၣ်ထံစဲးစဲး ဝံၤ ဃၣ်ကဒါက့ၤသးလီၤ. စီၤက့ၣ်စူၣ်ထီၣ်ကျိ, အဖါတံၢ် ဟံးဃာ်အစု ဂံၤဂုၤခိၣ်လီၤ. စီၤက့ၣ်ဘၣ်ပျၢ် ဖျဲးကွံာ် တၤဟိ ဖါတံၢ်, ဒီးကၠီၣ် ကသးဖျိးလၢ အဖါတံၢ် ြတီဃာ် အီၤအဃိန့ၣ်လီၤ.

“ဆံးကဲၣ်ဆိး, စီၤက့ၣ်ဧၢ, ခိးလၢတၢ်ဒိၣ်န့ၢ်အံၤကဟဲတခီ.”
ခိးသကိး၀ဲ ကမံညၣ်အုၣ်တဝ့ၤ ဒီး ထိးဖါတံၢ်, မဲစွဲၣ်ဝါဃံ ကွ့ကၠီၣ် ကလာ်တဒု ဟဲပၢၢ်ထီၣ်ဒီး လဲၤလီၤ လ့ၣ်မီထံလီၤ. စီၤဘျဲၣ်ဖျးတဆံးမဲာ်, စီၤက့ၣ်စူၣ်ထီၣ်ကျိ ကဆီလိၤလိၤဖဲ ထိးတံၢ်နၢ်သကံၤထံး, ကျိပိၢ်ထီၣ် “တူၤ အူာ်” ဒီး ထိးတံၢ်ဃံၤကပၤ လီၤတကျာ်သးလီၤ.

“ဖၠဲးကစီဒီလဲၣ်, စီၤက့ၣ်.” စီၤဘျဲၣ်သးခု စၢၤမးအဖိဒိၣ် လၢအခးတၢ်ဖိတၢ်လံၤ အဆိကတၢၢ် တဒုလၢ အကျိဒၣ်ဝဲအံၤ, သံဖဲအလီၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ. စီၤက့ၣ်သါကက့ၤလီၤ. စီၤဘျဲၣ်စံးအီၤ, “အိၣ်ခိးထ့ၣ်ဧၢ, ပှၢ်ယိာ် ဒ်အံၤန့ၣ်, ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ တဖၣ် တပျံၤတၢ်ကဲၣ်ဆိးဘၣ်. ခိးကးနဲာ်.”

အိၣ်ခိးဝဲ မံမ့ၤတကပၢၤဒီး ဟဲလီၤကးလၢ တၤဃီၤဖါတံၢ် တဒုအနၢၤတခွဲးမးလီၤ. စီၤက့ၣ် သါကအိၣ်ခိး တုၤအတၢ်ဟဲဃီၤ တုၤမီပူၤ မးခးအီၤလီၤ. စီၤဘျဲၣ်စံးဘၣ်အီၤ “ခိးတဂ့ၤ, မ့ၢ်ထူးခးဒီး ခးတခီ” တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အံၤ အဂ့ၢ်အိၣ်လီၤ. ကျိသီၣ်တဘီလံအဃိ, တၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ် ဖုးထီၣ်ဝဲတစဲး, ဒီးတၢ်ပလီၢ်ပဒီ သးဂ့ၤ ထီၣ်အါထီၣ်လီၤ. တၤဃီၤဖါဟဲ တချုးတုၤမီပူၤ, တရံးကွၢ်တၢ် ဆူအံၤဆူဘး အခါ, စီၤက့ၣ်ခးကဒီး လိၤလိၤစုလီၢ်ခံ “တူၤ အူာ်” ကနာ်လီၤ. ပှၤဖါဘိကဒါသး ကွံာ်တရံးမး အသးတဝီလီၤ. လီၤဃံၤတကျာ် သးခံဘီ သၢဘီဝံၤ အိၣ်ဂုၢ်က့ၤဝဲလီၤ.

“ကဘၣ်ကီးလံဧါသၢၣ်ထ့ၣ်.” ဒီဖိဒိၣ်ဖါတံၢ်ခံဂၤ ဟဲက့ၤစံၣ်လီၤက့ၤ လဲၤကူးတဲာ်ထိးတံၢ်ခီၣ်ထူၣ်, ဘျၣ်ကွံာ် ဝဲအဒံၣ်အထ့ၣ်, ကူးတဲာ်တၤဃီၤ ခီၣ်ထူၣ်, တွံၢ်ဃီၤက့ၤဝဲဆူ အဒဲခီၣ်ထံး ဒီးအိၣ်ခိး ပှၤကဟဲအိၣ်က့ၤအီၤ လၢကဆီလီၤ. ကျဲၤတ့ၢ်ဝဲလၢ ပှၤလၢဒဲမ့ၢ်နၢ်ဟူကျိသီၣ် ဒီးအတၢ်ကဟဲအိၣ်က့ၤအီၤလၢ ကဆီလီၤ. ခိးဝဲ ယံာ်မံမ့ၤတကပၢၤ ဒီးကဆီဖါတံၢ် လၢစီၤဟ့ဒိးအီၤတဒု ဟဲပၢၢ်ထီၣ် ကီးကးကီးကး လီၤ. သကိးသၢဂၤ တီၣ်ထီၣ်ထိးတံၢ်ဒီး တၤဃီၤဖါတံၢ် ခံဒုလၢ ကဆီပျိၢ်လိၤဝံၤ, က့ၤက့ၤဆူဒဲလီၤ.

စီၤက့ၣ်သံကွၢ်စီၤဟ့, “ယပၢ်ခးန့ၢ်မနုၤလဲၣ်.”
စီၤဟ့စံးဆၢအီၤ, “ယထံၣ်မး အက့ၤတီၣ်လီၤ တၤဃီၤဖါ သမၢၤဖိတဒုလၢ စီၤဂီၤအကဆီလိၤန့ၣ်နဲာ်.”

စီၤက့ၣ်နၢ်ဟူ တၢ်အံၤဒီး အသးခုမးဝဲလၢ မ့မ့ၢ်တဘျီအံၤ အဂီၢ်ဒု အဝဲမၤဖၠဲးန့ၢ်အပၢ်ဒံးတခီအဃိန့ၣ်လီၤ. က့ၤတုၤ လၢဒဲတခီ ထံၣ်ဘၣ်ပှၤကါ အပၢ်အတၤဃီၤဖါသမၢဝံၤဃၣ်ဃၣ်လံ. အပၢ်တခီ ထံၣ်အဝဲခးန့ၢ် တၤဃီၤဖါတံၢ် တဒုဒီး ထိးတံၢ်တဒု အသးမုာ်မးဒီး စံးဝဲ, “ဖိခွါဧၢ, နမၤဖၠဲးကစီဒီလဲၣ်.” စီၤက့ၣ် အသးမုာ် သးခုမးဝဲလၢ အပၢ်ကတိၤဒိၣ်အီၤ အဃိလီၤ. တသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အပၢ်ဃုထၢန့ၢ်အီၤ တၢ်လီၢ်လၢ မီပူၤအံၤ မ့ၢ်ဒ်သိး အဝဲကခးဘၣ် တၢ်အါန့ၢ် အပၢ်တခီန့ၣ်ဘၣ်. ပၢ်အတၢ်အဲၣ်ခူသူၣ် ဒ်အံၤတကလုာ် စီၤက့ၣ် နီၢ်ဆံး ကဲၣ်ဆိးဒံးဝဲလၢ ကနၣ်ပၢၢ်ဝဲသ့ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တဟါန့ၣ် ပိာ်ခွါဃုဂၤ လိာ်အတၢ်မၤအါတစဲးညါ, ဘၣ်ဃိထိး, ကါထိး ,ကါတၤဃီၤတဖၣ်, ဂဲာ်ဖျ့အီၤဒီး စံၢ်ဆၢအီၤလၢ မုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်တနံၤ ကလိဃ့ဘၣ်ဝဲအဂီၢ် န့ၣ်လီၤ. စကီၤမုၣ် စ့ၢ်ကီး ဖီမ့ၤဖီကသူ, အူမ့ၣ်အူ, မ့ၣ်လုၣ်ခုၣ်, မဲာ်ထံယွၤ, ကပၢၤလီၤစီၤမးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤခဲလၢာ် မၤတၢ်လၢ တၢ်သးမုာ် သးဖှံ အပူၤလီၤ.

ဘူးတၢ်ကခံးလီၤ ဒီးတၢ်မၤဝံၤ ခဲလၢာ်လီၤ. ပိာ်ခွါတဖၣ် လဲၤကဒီးဆူကွံပူၤ, ယူၤထံ, လုၣ်ထံဝံၤ ဟဲက့ၤ အီၣ်မ့ၤလီၤ. မၤတၢ်ဆူၣ်, တၢ်သၣ်ဝံၤသး, ဒီးအီၣ်မ့ၤနုာ်မး သွံာ်သွံာ်လီၤ. စကီၤမုၣ်ဖီတၤဃီၤ ဖါသမၢ ဖိအသူၣ်အသး ဃါဃုာ်ဒီး အညၣ်, တ့ၢ်နုာ်လီၤဝဲ စဲးဘီးဃၢၣ် ပျိၣ် တကပၢၤအံၤ ဆၢမးဘဲမး, ဒီးပှၤခဲလၢာ် အီၣ်ပတဲၤနိးပတဲၤနါ မးလီၤ. စကီၤမုၣ် ထံၣ်ဘၣ် ပှၤအီၣ်ဆၣ်ဝံၣ်ဘဲဒ်အံၤ ဒီးသးမုာ်အဒိၣ်ကတၢၢ်, ဒီးသး ပ့ၤနီၣ်ကွံာ် အတၢ်လီၤဘှံးလီၤတီၤ ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ.

အီၣ်မ့ၤဝံၤ အီမိာ်အီခွး, အီၣ်သဘျုၣ်သဲးသၣ်, စူၣ်စုစူၣ်ခီၣ် အိၣ်ဘှံးအိၣ်သါ က့ၤဝဲ မုာ်သးဒိၣ်ကတၢၢ် လီၤ. စီၤဟ့ဖှိၣ်ထီၣ်ပာ် မ့ၣ်အူ လၢမုၢ်နၤ အဂီၢ်ဝံၤ, အိၣ်ဘှံးတစိၢ်, ဖီၣ်ထီၣ်ကဒီး ပာ်တံၢ်ဖိ လၢစီၤဂီၤခံဂၤ ဖဲတၢ်ခံး လီၤသီန့ၣ် ဒီးလဲၤဃု ညၣ်လီၤ.

ပှၤအိၣ်တီၢ်လၢ ဒဲတဖၣ်ဒါလီၤက့ၤ လီၢ်မံလီၢ်ဂဲၤ, ကွၢ်က့ၤ တၢ်ဖိတၢ်လံၤခဲလၢာ်, ထူးက့ၤကျိတဖၣ်ဝံၤ နုာ်လီၤလီၢ်မံပူၤ, ကတိၤတၢ် တစိၢ်ဝံၤ တဂၤဘၣ်တဂၤ မံဘၣ်သး သါြကီာ်ြကီာ်လီၤ. တုၤဃီၤလၢဖးဖီမုၢ် တခီ စီၤဟ့ဒီး စီၤဂီၤ ဟဲက့ၤပၢၢ်ထီၣ်, အကုလၢ အထ့ပာ်ဝဲလၢ မုၢ်ဆါခီတဖျၢၣ် ပှဲၤကတံာ်မးဒီး ညၣ်ပဲာ် ဒီး ကစၢၢ်ခိၣ် ညၣ်လံၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်မံလၢ ပှၢ်ယိာ်ပူၤဒ်သိးအံၤ လၢပှၤတညီနုၢ်တဖၣ်အဂီၢ် မ့ၢ်တၢ်လီၤပျံၤ အလီၢ်လီၤ. တၢ်ဘှ့ၣ်တၢ်ဘှီၣ်မး, ဒီးတၢ်မ့ၢ်သီၣ်တစဲးဖိဖျါ သီၣ်ဖးဒိၣ်လီၤ. ဘျါဒီး ဒိကအိတဖၣ် ယူၤဝ့ၤဝီၤ, တဘျီဘျီ သ့ၣ်ဒ့ဃ့တဖၣ် ကၢ်လီၤ တဲာ်သီၣ်သြထုးမး, ဘီၣ်သိၣ်တ့, တၤဃီၤတ့, ကဆီကိး, ဒီးတၢ်သီၣ်အါမံၤလၢ ကမၤပျံၤ, ကမၤကဖီ ထီၣ်ပှၤတညီနုၢ်တဂၤ အခိၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ် ပတံၤသကိးတဖၣ်အဂီၢ် မ့ၢ်တၢ်မၤညီနုၢ် ဒၣ်အသးအဃိ တၢ်ပျံၤ တၢ်ဖုးတအိၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်ပၢၢ်ထီၣ် တဂၤလဲၤမၤကဲၤဂ့ၤထီၣ် က့ၤမ့ၣ်အူ ဖှိၣ်ဒီး က့ၤမံဝဲ လီၤ. မုာ်မးလီၤ.

စကီၤမုၣ် ဂဲၤထၢၣ်လၢပှၤမဲာ်ညါ, ဒိထီၣ်ထံချီ, ဝဲာ်မ့ၤအိၣ်ဆွံလၢအံသၣ်သိ လၢပှၤကအီၣ်ဂီၤ လဲၤဂီၤတၢ် အဂီၢ်လီၤ. စီၤဝါဒီးစီၤဘျဲၣ် ဂဲၤထၢၣ်ပျၢ်မဲာ်ပျၢ်နါ အီမိာ်အီခွး, ဒီးတၢၣ်ပီၣ် ကဒီး တၢ်ခးလၢ တနံၤညါန့ၣ် အဂီၢ်လီၤ. စီၤဘျဲၣ်ဟ့ၣ်ကူၣ် လၢစီၤဟ့တဂၤဧိၤ ကအိၣ်တီၢ်ယုၤစကီၤမုၣ်, မၤစၢၤအီၤလၢ တၢ်ဖီတၢ်တ့ၤ ဒီး ပိာ်ခွါအဂ ၤယဲၢ်ဂၤ လိာ်ကလဲၤဟီြတီၤ အပှၢ်တပှၢ် လၢအလဲၤခီဖျိဝဲလၢကျဲ, လၢစီၤဘျဲၣ်ညီနုၢ်ထံၣ် ဆၢၣ်ဂီၢ် အီၣ်ဆၣ်လၢ အပူၤန့ၣ်လီၤ. စီၤဝါ အၢၣ်လီၤတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အံၤလီၤ. ပှၤကဟီပှၢ်မ့ၢ်စီၤဘျဲၣ်, စီၤလါဒီး စီၤဂီၤ န့ၣ်လီၤ. ပှၤခိးလီၤတၢ်ဖိတၢ်လံၤ အခိၣ်တခီ မ့ၢ်ဒၣ်စီၤဝါဒီး စီၤက့ၣ်န့ၣ်လီၤ.

ပှၤခဲလၢာ်ဂဲၤထၢၣ်ပျၢ်မဲာ်ပျၢ်နါ, အီၣ်မ့ၤဝဲာ်ဒီး အီထံချီလီၤ. ဝံၤဒီး စကီၤစီၤဝါ တဲပၠးအီၤ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလီၤ လၢတဂီၤန့ၣ် အဂီၢ်လီၤ.

စီၤဟ့မိၣ်လဲၤပိာ်သး ပှၤလဲၤခးတၢ်ဖိ တဖၣ်အခံ သနာ်က့, မ့ၢ်ပှၤအဲၣ်မၤစၢၤ စကီၤမုၣ် တဂၤအဃိ, တသီၣ်တသဲစ့ၢ်ကီးဘၣ်. တိထီၣ်၀ၣ်ခီ တဖၣ်, ဘါစူဝဲအခိၣ်, တုၢ်ထီၣ်တၢ်ဖံးတၢ်ညၣ် စံၢ်ဆၢပာ် တတှၢ်ဘၣ် တတုၢ် ဒီးစးထီၣ်မၤစၢၤ ဒဲအတၢ်ဖံးတၢ်မၤလီၤ. ပိာ်ခွါအဂၤယဲၢ်ဂၤ ထွးထီၣ်ဒီး အဝဲကွၢ်ထွဲအခံ ဒီး သးမုာ် ကစီဒီလီၤ. စီၤဟ့ လဲၤမၤသကိးတၢ် လၢစကီၤ, စကီၤမုၣ်ခံဂၤအံၤ အအိၣ်ယံာ်အနံၣ် တဆံဘျဲၣ်လံ. မ့ၢ်ဖိၣ်ဃဲဆဲခိၣ် တဂၤဒီး ထံၣ်ဝဲလၢ ပှၤဒီမိ၀ၤခံဂၤအံၤ အဲၣ်အီၤဒိၣ်မးဒီး အဝဲစ့ၢ်ကီး အဲၣ်ဆၢအီၤဒီး ပာ်ကဲအီၤဒ် မိၢ်ဒီးပၢ် အသိးန့ၣ်လီၤ.

တၢ်လၢ ပှၤဟီပှၢ်အံၤညီနုၢ်မၤအီၤ လၢာ်ပှၤကညီအါမးလီၤ. ပှၢ်လၢပှၤဟီညီနုၢ်အီၤတဖၣ် န့ၣ်လိၣ်စဲဃဲၤ ပှၤအါလီၤ. ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ တဖၣ် သ့ၣ်ညါလံဝဲလၢ ပှၤခိးအခိၣ်လၢ တၢ်မဲာ်ညါ လၢကျိ, ချံၣ်ဒီးပၢးတဖၣ် အဃိ, အဝဲသ့ၣ် ဂုာ်ဃုဒၣ်ကျဲလၢ ကဃ့ၢ်ကဒါက့ၤဆူ တၢ်လီၢ်ခံတခီ န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ် ပှၢ်ယိာ်ဖးဒိၣ် တဖၣ် တလိၣ်ပှၤအါဂၤဘၣ်. ဒီးခဲအံၤ ပှၤဟီတၢ်ဖိထဲသၢဂၤ ဧိၤအံၤ လၢကစီဒီလီၤ.

ဘူးထီၣ်ဒီး ြတီၤဖးဒိၣ်လၢ ကဟီဝဲအံၤန့ၣ်တစု, စီၤဘျဲၣ်မၤလိာ်လီၤစီၤဝါ လၢဘၣ်ပာ်လီၤကျိခံဆိ အလီၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဝံၤ အဝဲဒီးစီၤလါ ဒီး စီၤဂီၤ သၢဂၤဟးဖးဒီး ပှၤစိာ်ကျိ ခံဂၤအံၤလီၤ. စီၤဘျဲၣ်စံးဘၣ် အဂိၤမီၣ်လၢ သါဝဲသါကအိၣ်လၢ တၢ်ခၢၣ်သး စီၤလါ ကဘၣ်အိၣ်လၢ သါစုထွဲ (မဲၤလၢ်ကၢ်) စီၤဂီၤလၢစ့စ့ၣ် (ဆၣ်ကဆီ) ဒီးကဘၣ်မာ်လီၤ ဟီလီၤတၢ်ဆူ မုၢ်ထီၣ်တခီ န့ၣ်လီၤ. ပှၤတဘၣ်ကိးသီၣ်ကလုၢ်ဘၣ်. ဘၣ်အူ စုမုၢ်ကၢ်ချံးဒီး ဒိသီၣ်သ့ၣ်ဒိသီၣ်၀ၣ် တခီ, ဒီးဘၣ်ကနၣ်လိာ်ကလုၢ်, လဲၤထီၣ်သဃဲၤသဃဲၤ ဃူဃူဖိးဖိး လီၤ. သါကစးထီၣ်မၤသီၣ် လၢညါဝံၤ အဝဲသ့ၣ် ကမၤသီၣ်ထွဲ တဘျီဃီ လီၤ.

လီၤဖးလိာ်သး ဝံၤယံာ်မံမ့ၤ တကပၢၤဒီး ပှၤခဲလၢာ် လဲၤတုၤတဂၤအလီၢ် တဂၤအလီၢ် စုာ်စုာ်လံ. စီၤဝါ ပာ်လီၤစီၤက့ၣ် လၢတၢ်လၢအမ့ၢ်မး တၢ်လီၢ်အဂ့ၤကတၢၢ် မးန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်တၢ်ခီထီၣ် ခီလီၤ အကျိၤလီၤဆၢၣ် ခီၣ်လီၢ်ဒီး တၢ်ဂၤ အခီၣ်လီၢ်တဖၣ် ကဖူၣ်တဘီလီၤ. စီၤဝါ မၤလိာ်စီၤက့ၣ်လၢ ကပာ်တဒၢသးတစဲး လၢဘျၢၣ်တဘျၢၣ် အလီၢ်ခံဝံၤ, ဟးဖးဒီး အဖိခွါ လဲၤခိးက့ၤတၢ် လၢအလီၢ်ဒၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.

အိၣ်တစိၢ်ဒီး စီၤဘျဲၣ်အူထီၣ်စု ကၢ်ချံးသီၣ်ရွှံကနာ်လီၤ. လၢမဲၤလၢ်ကၢ်တခီ တၢ်အူဆၢအီၤ, လၢဆၣ်ကဆီ တခီ တၢ်အူဆၢအီၤ လီၤ. တၢ်ဒိသီၣ်သ့ၣ် ကစၢၢ်ခိၣ် အခီၣ်ထံးအဂံၢ် ဘံၣ်ပၤနၤတဖၣ် သီၣ်မး “ဧူၢ်, ဧူၢ်” လီၤ. တၢ်ဒိ၀ၣ် ဘျီတဖၣ်စ့ၢ်ကီး သီၣ်မး “ဒူ,ဒူ” လီၤ. တၢ်သီၣ်တဖၣ်အံၤ ဟဲဘူးထီၣ်တစဲးတစဲး ဆူမုၢ်ထီၣ် တခီလီၤ.

စီၤက့ၣ်ခိးတၢ် ကွၢ်စူၣ်မး တၢ်မဲာ်တကျိၣ်တဘီလီၤ. အိၣ်တတီၤဒီး အပၢ်အကျိသီၣ်ထီၣ် “တူၤ အူာ်” ဝံၤ တၢ်ဖိတၢ်လံၤ တဒု ကဲးမး ပှၢ်သြထုး တဘီလီၤ. ကျိသီၣ်ကဒီး တဘီဝံၤ တၢ်အိၣ်ဘှီၣ် ကလာ်က့ၤလီၤ. စီၤက့ၣ်အသးပိၢ်သးဝးမး, ပၢ်တဂၤ ခးဘၣ်တၢ်လၢ ယမဲာ်ညါ ကးလံမီၤလဲၣ်. အိၣ်အိၣ် နၢ်ဟူတၢ်သီၣ် “ြပဲး ြပဲး” ဒီး ကွၢ်ဃီၤဝဲဒီး အသးလဲၤမး ချုာ်ကလာ်လီၤ. တၢ်သၢဒု, လီၤဂာ်ဒီး ပဂီၤဖံး ပတီၢ်မုၢ်လၢ ဟံၣ်တခီ, ဟဲက့ၤ ဟးစီးစီး, ကိာ်တယိာ်, နၢ်တဟိၣ်ဒိၣ်, နၢၤကွ့ကၠီၣ်တဘီလီၤ. ဒိၣ်န့ၢ် ဘီၣ်န့ၢ် ပဂီၤဖံးလၢ ဟံၣ်တခီဖးဒိၣ်, ဘီဒီး ကွဲးသးဒီး အဝါလီၤ. လၢညါကတၢၢ် တဒုမ့ၢ်အဖါတံၢ်, ဒီးအဒိၣ်ကတၢၢ်လီၤ. စီၤက့ၣ်ပညိၣ်ဃီၤ အကျိလိၤလိၤ အကိာ်ဆၢၣ်ထံး, ဒီးစံးဝဲ “တူၤ အူာ်” ဒီးပှၤဖါပှၢ်ကၠံ အံၤ လီၤဃံၤဖဲ အလီၢ်တကျာ်သးလီၤ. အိၣ်တီၢ်ခံဒု ဃ့ၢ်ဆူစီၤက့ၣ် အစုစ့ၣ်, စီၤက့ၣ်ခးဆဲးဖှိး လိၤလိၤ ကပၤဖးလဲၢ်ချုးခံဘီ, တၢ်ပိၢ်တထူၣ်ဘးလီ ဃ့ၢ်တိတၢ်ြပူးြပူး ဒီးအိၣ်တစိၢ်တၢ်ဘှ့ၣ်ကွံာ်ဝဲလီၤ.

ပှၤဟီပှၢ်တဖၣ် တဆိကတီၢ် ဟီတၢ်ဘၣ်, ဟဲက့ၤဟီဒၣ်ပှီၢ်ပှီၢ်လီၤ. ကယံာ်မံညၣ်အုၣ်တဝ့ၤ ဒီး စီၤဝါအကျိ ပိၢ်ထီၣ်ကဒီး “တူၤ အူာ်” တဘီ ကဒီးဝံၤ တၢ်ကိး “အံး” ကနာ်တဘီ ဒီး တၢ်အိၣ်ဘှ့ၣ်က့ၤလီၤ.

တယံာ်ဘၣ်ဒီး စီၤဘျဲၣ်ဟဲက့ၤ ပၢၢ်ထီၣ်ဒီး သံကွၢ်အဖိဒိၣ်, “မၤဒ်လဲၣ် ထ့ၣ်ဧၢ” စီၤက့ၣ် ပၠးအီၤ ဆၢၣ်ဖါတံၢ် လီၤဃံၤ ပာ်တဒုဝံၤ တဲပၠးအီၤလၢ သါခး ဒံးအဂၤခံဒုလီၤ. လဲၤပၠးကဒီး အဖါတံၢ်ဖဲ အခးဝဲအလီၢ် လီၤ. အဖါတံၢ် ပိာ်ထီၣ် တၢ်ခီၣ်လီၢ် တစိၢ်ထံၣ်ဘၣ် ဝဲအသွံၣ်ဖျိးြပၣ်လူလီၤ. လဲၤကွၢ်ကဒီးဝဲ လၢစီၤက့ၣ်ခး အ၈ၤ တဒုအလီၢ်, ပိာ်ထီၣ်ဝဲအလီၢ် တစိၢ် ထံၣ်ကဒီးဝဲ အသွံၣ်လီၤ န့ၣ်လီၤ. အိၣ်တစိၢ်ဒီး ကိးစူးက့ၤ စီၤလါဒီး စီၤဂီၤ ဝံၤလဲၤဃီၤဆူ စီၤဝါ အိၣ်ခိးတၢ်အလီၢ်လီၤ. စကီၤအီမိာ်ဖွဲးဖွဲးလီၤ. ပှၤသံကွၢ်အီၤ ခးမနုၤလဲၣ်. ဒီး အဝဲလဲၤဒုးနဲၣ် အီၤတကူၢ်သ့ၣ်လၢ တၤသူဖါတံၢ် တဒု ဒီးထိးမိၢ်ပှၢ် ဘီၣ်လံးမးတဒု လီၤဃံၤသံ ဝဲဒၣ်လီၤ. တၤသူတဒု ခးဝဲခီဘီဘီ အတၢ်တသံ, အတၢ်ဟဲလူၤထီၣ်အီၤ, ဘၣ်ခးကဒီးဝဲလၢ ခံတဘီမး သံဝဲလီၤ.

ပှၤခးတၢ်ဖိတဖၣ် တၢၣ်ပီၣ်လိာ်သး ဒီးကျဲၤဝဲလၢ စကီၤဒီးစီၤလါ ကက့ၤကဒါက့ၤဆူဒဲ, ပျၢ်လီၤက့ၤ စီၤဟ့ ဒီးစီၤလါ လၢမ့ၤဘိၣ် ဒီးကဆီခံဒုလိာ်လီၤ. မ့မ့ၢ်စီၤဘျဲၣ် ဒီးစီၤက့ၣ်တခီ သါကလဲၤလူၤပိာ်က့ၤဆၢၣ် ဘၣ်ဒိ ခံဒုအလီၢ်လီၤ. မ့မ့ၢ်စီၤဂီၤ တခီဘၣ်အိၣ်ခိးတ့ၢ် ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိလၢ ပှၤခးန့ၢ်လံတဖၣ် လီၤ. အဝဲသ့ၣ် က့ၤတွံၢ် က့ၤစကီၤ အထီးမိၢ်ဒီး တၤသူဖါတံၢ် ဆူစီၤက့ၣ် အဆၢၣ်အလီၢ်, ဒီးစကီၤ ဒီးစီၤလါ က့ၤဆူဒဲဖဲ စီၤဘျဲၣ်ဒီး စီၤက့ၣ်ပိာ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်သွံၣ်ကျိၤလီၤ. စီၤဂီၤစးထီၣ်ကါ တၤသူဖံးလီၤ.

စီၤဘျဲၣ်လဲၤလၢညါ ပိာ်တၢ်သွံၣ်ကျိၤကယံၤကီး အချံခံကယၤဒီး ထံၣ်ဆၢၣ်မိၢ်ပှၢ်တဒု လီၤဃံၤသံလၢ ၀ၣ်ကရူၢ်ခီၣ်ထံးလီၤ. ကျိဘၣ် လၢအဂုာ်ဃံ ဒီးဖျိထီၣ်လၢ ဘးတခီ ဘူးဒီးစု လီၢ်ခံ, တဘၣ်တ၀ၢ် အသးဘၣ်. စီၤက့ၣ်သးခုမးလီၤ. လဲၤကဒီးဝဲဆူညါ ကယံၤတကွံာ်လၢၢ်ဒီး ဆၢၣ်ဖါသမၢဖိတဒု အိၣ်လၢ တပှီာ်ကျါ, သါြပံာ်ြပာ်ြပံာ်ြပာ်, မ့ၢ်လၢကျိဘၣ် ထူၣ်ဖိအပသိၣ်ခံခီလိာ် အဃိလီၤ. စီၤဘျဲၣ် မၢစီၤက့ၣ် ခးသံကွံာ် အီၤလီၤ. စီၤက့ၣ် ခးဖဲ အနၢ်တက့ၤထံး ဒီးအဝဲဝံၤဝဲလီၤ.

ဖါတံၢ်ဖိဒိၣ်ခံဂၤ က့ၤက့ၤဆူစီၤဂီၤ အအိၣ်, ဒီးအသကိးသၢဂၤ ကါဝံၤက့ၤတၤသူဖါတံၢ်, ဃိထီၣ်ထိး မိၢ်ပှၢ်, ကွးစီအဆူၣ်ဝံၤ ကျီသ့ၣ်ဖးဝဲလွံၢ်ခီ, ဒီးကဆီကလုၢ်သီၣ်ထီၣ် ဝံၤတယံာ်ဟဲတုၤ ဒီးစီၤလါ ဒီးစီၤဟ့, ဒီး မ့ၤဘိၣ်တဖၣ်လီၤ. မၤထိးဝံၤဒီး လဲၤသ့စု သ့ခီၣ်ဝံၤ အီၣ်မ့ၤလၢတၤဟိညၣ်ကၣ်, ဒီးညၣ်ပဲာ်ကသူဖီဒီး ဃီၣ်ထံသၣ်, ထိးအီၣ်ယာ်မံၤဖိဒုၣ် ဒီးညၣ်အုၣ်ဂံာ် ဘဲသမိးလီၤ.

အီၣ်တၢ်ဝံၤ အိၣ်ဘှံးအိၣ်သါတစိၢ် လဲၤတီၣ်က့ၤဆၢၣ် အဂၤခံဒု လီၤ. က့ၤစိာ်လီၤဝဲဆူ ထံဖိကျိနံၤဒီး ဖဲန့ၣ် ဆၢၣ်သၢဒုလိာ်ဘၣ်တၢ် ကါက့ၤအီၤလီၤ. မုၢ်ဃ့ၢ်လီၤတစဲးမး မၤတၢ်ဝံၤခဲလၢာ်, တီၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်ဖံးတၢ်ညၣ် လၢကဆီခံဒုအလိၤ ဝံၤက့ၤသကိးဆူဒဲလီၤ. စီၤက့ၣ်ဒီး စီၤလါဒ်ပှၤနီၢ်ဆံး ကတၢၢ်ခံဂၤ အသိး သးဖှံ နးကတၢၢ် ဒီးကတိၤ နံၤကဝဲၢ်ပျီၢ်ကဒီမးဝဲလီၤ.

စီၤက့ၣ်တုၤလၢဒဲဒီး ဘၣ်ဘှီထီၣ်ကဒီး တၢ်သၣ်ဃ့ တၢ်ညၣ် ဖၣ်ကပူၤလီၤ. တၤသူဒီး ဆၢၣ်ညၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ကူးအီၤ အလိၣ်ဒိၣ်ဒိၣ်ဝံၤ, သၣ်ဃ့အီၤလီၤ. မ့မ့ၢ် ထိးမံၤညၣ်တခီ, တၢ်ဂဲာ်ဖျ့အီၤဒီး စံၢ်ဆၢအီၤလၢ တၢ်ကလိဃ့ အဂီၢ်လီၤ.

စကီၤမုၣ်ဟံးန့ၢ် ဆၢၣ်သုဒုအသး, ဖီထီၣ်တနီၤ, ကၣ်ထီၣ်ဝဲတနီၤလီၤ. စီၤဘျဲၣ်အဝဲၢ် အဝဲၢ် နီၢ်ထူမၢ အလဲၤဃုကျီ ဂ့ၢ်ဂီၤဒုၣ်ဒီး ဖီၣ်ထီၣ် ဃဲာ်ဒီး အယီာ်ဖး အကျိခံပူၤတဆိ ဒီးလဲၤဝဲဆူ ပှၢ်ပူၤလီၤ.

စီၤဂီၤဒီးစီၤဟ့ခံဂၤ လဲၤဆူထံခံဒီး လဲၤဃုပါအီၣ်ညၣ်ဘၢပလူာ်ဖိလီၤ. မ့မ့ၢ်စီၤက့ၣ် ဒီးစီၤလါ ခံဂၤ ထူးကျိ ကဆီခံဆိ, ထူးမးဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတုၤ အပူၤဧီၢ်ကြတ့ၣ် အချၢဧီၢ် ကြတ့ၣ်ဝဲလီၤ.

အိၣ်အိၣ် စီၤဘျဲၣ်အကျိသီၣ်ထီၣ် “တူၤ အူာ်” ကနာ်ဒီး ဟဲက့ၤပၢၢ်ထီၣ်က့ၤဝဲတခီ, ဟဲက့ၤယိးဂ့ၢ်ဂီၤဒုၣ် တကဒိၣ် ဒီးတွံၢ်ဃုာ် ဒီးတခူးဖးဒိၣ်လီၤ တယၢၢ်မးသၢပီၢ် ဘျဲၣ်တဘိလီၤ. ပှၤဖါမၤကဲၤထီၣ်မ့ၣ်အူ, ဃိလီၤတခူး, ကွးကွံာ်ဝဲအဖံးစီစီ, ဖျါဝါဆှံမးလီၤအီၣ်လီၤအီလီၤ.

အိၣ်တစိၢ် စီၤဂီၤ ဒီးစီၤဟ့ ဟဲက့ၤဖၢညၣ်ဘၢပလူာ်ဖးဒိၣ် တဖၢလီၤ. သ့စီထီၣ်ဝဲဝံၤ ဝဲာ်ထီၣ်ဝဲလၢသိ တဆံး တက့ၢ်လီၤ.

တဟါအံၤ မ့ၢ်တၢ်အီၣ်အိၣ်အါမး အါကလုာ် အဟါလီၤ. တခူးပဲာ်ပီာ်ဒီး ဂ့ၢ်ဂီၤဒုၣ်, ဆၢၣ်အသးဒီး အသူၣ်ကသူ, ဆၢၣ်အသးကၣ်, ဘၢပလူာ်ဝဲာ်ဃဲးဃီး, တၢ်ဖူသွံဒိး ဒီး ညၣ်အုၣ်ဂံာ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ရဲၣ်လီၤအီၤ ဒီး အီၣ်မးအီၤ ဖုာ်ဖုာ် လၢပှၤသၣ်ဝံၤ အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့, ဂံၢ်ဆူၣ်ဘါဆူၣ် တကရူၢ်အံၤ အီၣ်အီၤ ဘဲဘဲဆှီဆှီ ဆူးစုလ့ၣ်ခီၣ်မးန့ၣ်လီၤ.

အီၣ်မ့ၤအီထံဝံၤ အိၣ်ဘှံးအိၣ်သါ တစိၢ်ဒီး ကွၢ်စူးဖှိၣ်က့ၤ တၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ်ဒီး လဲၤမိၤက့ၤ ကဆီ ဟဲက့ၤ စၢဘူးက့ၤအီၤလၢ ဒဲကပၤဝံၤ ဖှိၣ်ထီၣ်ကဒီး မ့ၣ်အူလၢ မုၢ်နၤ အဂီၢ်လီၤ.

စီၤဝါဒီးစီၤဘျဲၣ် တၢၣ်ပီၣ်လိာ်သးဒီး ရဲၣ်လီၤဝဲလၢ မုၢ်နၤယိာ်ထီၣ် တစဲး, စကီၤဒီး စီၤဟ့, စီၤဘျဲၣ်ဒီး စီၤက့ၣ် ကစိာ်ကျိတဆိ တဖုဒီး ပိာ်ထီၣ် ထံဖိကျိဆူ ထံစိးလၢ ကလ့ခးတၢ် အဂီၢ်လီၤ.

ပှၤခဲလၢာ် နုာ်လီၤက့ၤလီၢ်မံပူၤ ဒီးတစိၢ်ဖိ မံတဂၤဘၣ်တဂၤ သါြကူာ်ြကူာ်လီၤ. တုၤလီၤလၢဖးဖီမုၢ် ဃၣ်ဃၣ် ဒီးစီၤဘျဲၣ်ထိၣ်ဂဲၤထၢၣ် စီၤက့ၣ်ဒီး စီၤဟ့လီၤ. ဖီၣ်ထီၣ်သကိး ကျိဒီး လီမ့ၣ်ဘံး တဖၣ်, နီၤလီၤ သးဒ်တၢ်ရဲၣ်လီၤ ကျဲၤလီၤပာ်ဝဲအသိးလီၤ. စီၤဘျဲၣ်ဒီး စီၤက့ၣ်ပိာ်ထီၣ် ထံဖိကျိ လၢစုထွဲတဘိ, ဒီးစကီၤ ဒီးစီၤဟ့ ပိာ်လၢ အဂၤတဘိလီၤ.

စီၤဝါဒီး စီၤဟ့ ဒွဲၣ်ကပီၤထီၣ် လီမ့ၣ်ဘံး ဃုကွၢ် တၢ်လၢအံၤလၢဘးလီၤ. ထံၣ်တၢ်မဲာ်ချံ ကပီၤတဒု ဒီးတုၤ အကွၢ်ထံအီၤတခီ မ့ၢ်ဒၣ်ထီးတိၤ ဖးဒိၣ်သၣ်မံယီၤမံၤ တဒုလီၤ. ပျၢ်ဖျဲးကွံာ် ထီးတိၤအံၤဒီး လဲၤကဒီးဆူညါ လီၤ.

အိၣ်တစိၢ်နၢ်ဟူ စီၤက့ၣ်အကျိပိၢ်ထီၣ် “တူၤ အူာ်” တဘီလီၤ. “ဖါတံၢ်ဧၢ စီၤက့ၣ်မၤလံနၤဧၢ.” ဖဲစီၤဟ့ ကတိၤတၢ် အခါအံၤဒၣ်လဲာ် ကျိသီၣ်ထီၣ်ကဒီး အဂၤခံဘီဒံးလီၤ. ဒီးတၢ်အိၣ်ဘှ့ၣ်က့ၤဝဲလီၤ.

စီၤဝါဒီးစီၤဟ့လဲၤပိာ်ထီၣ် ကဒီးထံဖိကျိ, ဟးလ့ဟးလ့တၢ်လီၤ. အိၣ်အိၣ် ထံၣ်ဘၣ် တၢ်တဒု အမဲာ်ချံဘီ ခံဖျၢၣ်, လဲၤဘူးထီၣ်ဝဲတစဲး ထံၣ်လၢအမ့ၢ် တၤဃီၤဖါတံၢ် တဒုအနၢၤတဟိၣ်, ကွၢ်စူၣ်မးမ့ၣ်အူ ဒၢလီၤ. စကီၤ ဂိာ်ဃီၤကျိခိၣ်လၢ မ့ၣ်အူပူၤ, ပညိၣ်ဃီၤလိၤလိၤအမဲာ်ချံ ကဆူးဖီလာ် စုတထါဝံၤ ခးဝဲ “တူၤ အူာ်” ကနာ်လီၤ. တၤဃီၤဖါတံၢ် ကွံာ်တဖျ့သးဆူ အလီၢ်ခံလီၤ. စီၤဟ့ လဲၤသဖှိဃီၤ ကျီတဲာ်ကွံာ်ဝဲ အခီၣ်နၢၣ် ခံအထူၣ်ဝံၤ, မိၤဃီၤ တၤဃီၤဖါတံၢ်ဆူ တပှီၣ်ကျါ ပာ်တဒၢဝဲလၢ သ့ၣ်ဒ့ ဒ်သိး ဘီၣ်သိၣ်သုတဟဲ ထံၣ်ဒီး အီၣ်ကွံာ်တဂ့ၤလီၤ. ဝံၤလဲၤကဒီးဆူညါ လီၤ. တနၤအံၤ စကီၤဘၣ်သဂၢၢ်ဒီး တၤဃီၤခဲလၢာ် လွံၢ်ဒု ဒီး ခးအီၤန့ၢ် ခဲလၢာ်လီၤ. ဒီးမုၢ်ဆ့ၣ်ဝါန့ၣ် အီၤလၢပှၢ်ပူၤလီၤ.

ကဲၢ်, ပကက့ၤကွၢ် က့ၤစါ ပသိၣ်ဖိစီၤက့ၣ်တဘီလဲၣ်, အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤ ဟးလ့ တၢ်လၢထံကျိအဂၤတဘိ အပူၤဒီး တယံာ်ဘၣ် န့ၣ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်မဲာ်ချံ ခံဖျၢၣ် ကဲၤဧူၢ်ကလာ်လီၤဂာ် ဒ်မ့ၣ်အူကဖး အသိးန့ၣ်လီၤ. အဖါတံၢ် ကတိၤကသွံတၢ်ဒီး စံး, “လီၤဂာ်ဘီၣ်သိၣ်နၤဧၢ, ထၢၣ်နသး” လဲၤဘူးထီၣ် ဝဲတစဲးဘၣ်တစဲး ဒီးထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ဒီဒုညါလီၤ. ဘီၣ်သိၣ် ဖါတံၢ်တဒု အမဲာ်တိၤကွ့ အသူဒီးအဝါ တိၤပျ့တဘီလီၤ. ကွၢ်စူၣ်မ့ၣ်အူ အိၣ်ဂၢၢ်တပၢၢ်လီၤ. စီၤဘျဲၣ်စံးဘၣ်စီၤက့ၣ် “ခးဖဲအကိာ်ယူၢ်န့ၣ်, ထၢၣ်နသး, ပျံၤအီၤတဂ့ၤ.” စီၤက့ၣ်ယူာ်ဃီၤကျိ, ပညိၣ်ဝဲဖဲ ဘီၣ်သိၣ်အကိာ်ယူၢ်ခီၣ်ထံး လိၤလိၤဝံၤ ခးဝဲလီၤ. ဘီၣ်သိၣ် ဃံၤဆဲးထူခံတဘီလီၤ. “ခးကးတဘီ ခံဘီ.” စီၤက့ၣ်ဒိကနၣ် အဖါတံၣ်အကလုၢ်, ခးဝဲခံဘီကဒီး, ဘၣ်ဆၣ် အတၢ်တဂဲၤလၢၤဘၣ်. စီၤဘျဲၣ် ဒ်အဘၣ်တၢ်သိၣ်လိမၤယုၤ လံအီၤလၢ ဖးနးက့, စကီၤစီၤဝါအပၢ် အသိးန့ၣ် ထီဘိသ့ပလီၢ်သး အါမးလီၤ. ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအဒူအဃိၤတဖၣ် လီၤဆီဒၣ်တၢ် နခးအီၤ မ့ၢ်ဃံၤန့ၣ် နဘၣ်မၤမံနသး လီၤတံၢ်လီၤဆဲး လၢအသံဝံၤမးဒီး နဘၣ်လဲၤဘူးအီၤလီၤ. တဘျီဘျီ ပှၤတပလီၢ် သးဘၣ်, ဒီးဘီၣ်သိၣ် တဖၣ် သံတဂ့ၤ ဘၣ်အဃိ ဂဲၤထၢၣ် အ့ၣ်က့ၤပှၤခးတၢ်ဖိ လီၤ.

ဘီၣ်သိၣ်တဒု အိၣ်ခွံပျၢ် စးထီၣ်လၢနါစ့ၤထိးနါ ပၢၢ်တုၤဃီၤဆူ မဲၢ်စိးနါ န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဘီၣ်သိၣ်ဒိၣ်တုာ် ခိၣ်ပှဲၤ တဒုလီၤ. ဘီၣ်သိၣ် ခွံပျၢ် ဒ်အံၤ တၢ်စံးဝဲ တနၤဒီးတနၤ န့ၣ်ခီထီၣ်ခီလီၤ ကစၢၢ်နွံဖျၢၣ် နွံဖျၢၣ်, ဟးသကုၤ ထံသကုၤကီၢ်, မ့ၢ်ပှၢ်စီၤပၤ တပျံၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်. ပိာ်ဒၣ် လဲာ်ကဆီဂီၢ်ခံ, ကဆီမ့ၢ်လီၤဖျီၣ်ဒီး အ့ၣ်သံ ဒၣ်လဲာ် ကဆီလီၤ. မ့ၢ်စီၤက့ၣ်အဘီၣ်သိၣ်အဆိကတၢၢ် တဒုဒီး အသးခုဝဲဒိၣ်မးလီၤ. ဖါတံၢ်ဖိဒိၣ်ခံဂၤ တွံၢ်ကွၢ် ဘီၣ်သိၣ်အံၤ ဟူးထီၣ်ယူၢ်ယူၢ် ဧိၤလီၤ.

ပာ်တီၢ်ဘီၣ်သိၣ်ဒီး လဲၤလူၤလ့ကဒီး တၢ်ဆူ ထံခံလီၤ. တနၤန့ၣ် ခးဘၣ် ကဒီးတၤဃီၤသၢဒု ဒီးခးဝဲန့ၢ် ခဲလၢာ်လီၤ. ဒီးမုၢ်ဆ့ၣ်ဝါန့ၢ် ဒၣ်အီၤလၢ ပှၢ်ပူၤလီၤ.

ပှၤခးတၢ်ဖိခံဖုလိာ် ဟဲက့ၤသဂၢၢ်လိာ်က့ၤသး လၢဒဲလီၤ. ပှၤလူၤမာ်က့ၤ ကဆီခံဒုဒီး ဘၣ်လဲၤတီၣ်က့ၤ ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ တဖၣ်အံၤလီၤ. တနံၤညါအံၤ ပိာ်ခွါဃုဂၤ လိာ်မၤတၢ်ခံ တစီၢ်လီၤဘၣ်ဝဲဘၣ်. တၢ်ညၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်တုၢ်လိလီၤအီၤ, ထံထၣ်အံၤဂီၤတထီ ဂီၤတလီၤ မးဒီး တၢ်သွံၣ်တဖၣ် လီၤ. စကီၤမုၣ်စ့ၢ်ကီး ဖီတၢ်တ့ၤတၢ် ခိၣ်တကျီာ်တဘီလီၤ. ပှၤခဲလၢာ် လီၤဘှံးမး, ဘၣ်ဆၣ် ပှၤခဲလၢာ် မၤတၢ်လၢ အလီၤဘၣ်အီၤ စုာ်စုာ် လၢတၢ်သးမုာ် အပူၤဒီး သးဖှံဝဲဒိၣ်မးလီၤ. မုၢ်ဃ့ၢ်လီၤဖးဖီမး ဒီး မၤတၢ်ဝံၤဝဲလီၤ.

စကီၤစီၤဝါစံးဘၣ်စီၤဘျဲၣ်, “ဘျဲၣ်ဧၢ, လဲၤစိာ်ကျိခံပူၤ တဆိ, လဲၤကိးဃုာ်နဖိဒိၣ်, လဲၤခးအီၣ်စါ တၤသွီၣ် တဒုလဲၣ်. ပအီၣ်ဒၣ်ထဲတၢ်ဖံးတၢ်ညၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်လိၤတခီ ပသးအူထီၣ်လံ.”

စီၤဘျဲၣ်ဖီၣ်ထီၣ်ကျိ ကိးထီၣ်စီၤက့ၣ်ဒီး လဲၤကဒီးဆူ ပှၢ်ပူၤလီၤ. တလဲၤဘၣ်ဝဲ ယံၤယံၤ စ့ၢ်ကီးဘၣ်. ယံၤဒၣ် ထံတမံၤလာ် ဘၣ်တိနိၣ် တၤသွီၣ် တဂီၢ်, ခးဝဲန့ၢ်သၢဒု, ကူးဝဲအကိာ်ယူၢ် အီဝဲအသွံၣ်ဝံၤ, ဂဲာ်ဖျ့အဝဲ အမဲၢ် ဘျးနုာ်ဝဲ အကိာ်လၢအမဲၢ် ဂဲာ်ဖျ့အဆူးပူၤဝံၤ, စီၤက့ၣ်ပုထီၣ် ခံဒု အဖါတံၢ် တခီပုဝဲ တဒု ဒီး ကျိတဆိ ဒီး က့ၤက့ၤဝဲဆူ ဒဲလီၤ. က့ၤလၢကျဲတခီ နၢ်ဟူလံာ်ပအီ တဒု မၤ “ကတီးတီး, ကတီးတီး” ဒီး တၢ်အကလုၢ် သီၣ်စွံ ကတုၤဃဲကအဲး ဒ် ပှၤစွံးလံာ်ပအီလၢ တအ့ဆ့ ဖံးအသိးန့ၣ်လီၤ.

“ထ့ၣ်ဧၢ, ကလီၤဘီနၤဧၢ.” စီၤဘျဲၣ်စံးတၢ်အံၤဝံၤ ဘျးထီၣ်အတၤသွီၣ် တဒုလၢ သ့ၣ်ြတၢ်လိၤလီၤ. အဖိဒိၣ် မၤဒ်အသိးဝံၤ ခံဂၤလိာ်ထွဲထီၣ် လဲၤဆူ လံာ်ပအီကိးသီၣ် အလီၢ်န့ၣ်, လဲၤဝဲ ကယီကယီ တကါဝံၤမး တကါလီၤ. လဲၤတုၤလၢ သ့ၣ်ဖီလာ် ဒီးစီၤဘျဲၣ်ကွၢ်ထီၣ် တၢ်ဆူသ့ၣ်ခံတတီၤဝံၤ, ဖီၣ်လီၤအဖိဒိၣ်အစု ဒီး ဒုးနဲၣ်အီၤလၢ ကလီၤဘီ ဖးဒိၣ်တဘိအိၣ်ကဝီၤကံၣ် အသးလၢ သ့ၣ်ဒ့လိၤ အိၣ်မး တပူၣ်ဖးဒိၣ်လီၤ. လၢအမဲာ်ညါ ကစီၤစုၤကီး တချံဧိၤတခီ လံာ်ပအီမိၢ်တဒုကိး “ကတီးတီး, ကတီးတီး” ဟဲဘူးထီၣ်တစဲး ဂုၤက့ၤ လီၢ်ခံတစဲး မၤဒၣ်ဝဲဒ်န့ၣ်သိး တဘျီဘၣ်တဘျီလီၤ. အအံၤမ့ၢ် ကလီၤရဲာ်တၢ်လီၤ. ကလီၤတဘိကွၢ်စူၣ် ဒၣ်လံာ်ပအီအံၤ, မၤသီၣ်ထဲကလုၢ်ဧိၤ, ခိးဝဲလၢ အတၢ်ကဟဲဘူးတုၤ အဖျးအ့ၣ် အီၤတုၤစုလီၤ.

အါတက့ၢ် ပှၤယူၣ်တရၣ် ကစၢၢ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် မ့ၢ်ထံၣ်ကလီၤဘီဒီး ပဒ့ၣ်ဟးဆှဲး ဝဲလၢအယံၤလီၤ. ပာ်ကဲဝဲ ဒိၣ်မး ဒီး ကိးဝဲလၢ “ဖု ပှၢ်” လီၤ. မ့မ့ၢ် ပှၤစံာ်ဖးလဲၢ် တဖၣ်မ့ၢ် ပှၤပၢၤထံးဖိ, ဒီး တၢ်ဒုၣ်တၢ်ထုဒ်သိးအံၤ တအိၣ်ဘၣ်အမဲာ်ညါ, အီၣ်ကလီၤဘီ အဘဲကတၢၢ် ဒီးလူၤဃု အီၣ်အီၤတခီလီၤ.

စီၤဘျဲၣ်ဆဲထီၣ်အကျိ, ပညိၣ်ဃီၤဝဲလိၤလိၤ ကလီၤအပူၣ်ခၢၣ်သးဒီး ခးဝဲလီၤ. ကျိပိၢ်ထီၣ်တဘီ, လံာ်ပအီ မိၢ်ဖိတဒု သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤအသး ဖုးဒီး ဃ့ၢ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. မ့မ့ၢ် ကလီၤတဘိ လီၤကိရိၤကါရါ, လီၤသီၣ် “ထၢာ်” ကနာ်တဖျ့အသး ဆူအံၤဆူဘးလီၤ. စီၤဘျဲၣ်ဘိးကၢ် သ့ၣ်ဒ့တဒ့ဒီး ဒိသံကွံာ်ဝဲ, ဝံၤက့ၤမိၤတွံၢ် ကလီၤဆူ အပာ် တီၢ်တၤသွီၣ်အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယိးထီၣ်က့ၤတၤသွီၣ်တဖၣ်, တွံၢ်ဃုာ်ကလီၤဘီတဘိ န့ၣ် ရူၢ်ရူၢ်ဆူ ဒဲလီၤ.

စကီၤစီၤဝါ တဂၤထံၣ်တၤသွီၣ်တဘီ ,ဟံးန့ၢ်ဝဲတဒု, မၢစီၤဟ့ဖီၣ်ခံဒု, ဒီးဃိဝဲဝံၤ သ့ဝဲလီၤ. စကီၤအတၢ တဒုဒီၣ်လီၤဖီထီၣ်ဒၣ်ဝဲလၢ အနီၢ်ကစၢ်, ဖီအိသ့, စံၢ်ဘီးသ့တကလုာ်, ဘျၢလီၤဝဲလၢ စဲးဘီးဃၢာ်အပျီၢ်လီၤ. စကီၤမုၣ်တခီ မၢပှၤဒီၣ်တဲာ်န့ၢ်အီၤ အလီၤတကူာ်, ချီကဘုးဝဲ, ကွၢ်န့ၢ်ထဲအညၣ်, စံၣ်ကၠီထီၣ်ဝဲလၢ မိၢ်ဟဲပသဲ, သိဧိၤချါဧိၤဒီး ဖီထီၣ်ဝဲလၢ မဆၣ်လၣ် နၢမူပိၢ်ဩီ မးလီၤ.

ကသူကလာ်ထီၣ် ဒီး ဘူးကစိာ်လီၤဝဲဒီး စကီၤမုၣ်မၢ ပိာ်ခွါတဖၣ်လဲၤလုၣ်ထံလီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်လဲၤလုၣ်ထံ အခါ, စကီၤမုၣ်ခွဲးလီၤ မ့ၤဒီး ကတဲာ်ကတီၤ ပာ်စၢၤတၢ်အီၣ်တၢ်အီလီၤ. ပိာ်ခွါတဖၣ် ဟဲက့ၤတုၤတဘျီဃီ, ဝီၣ်လီၤအီၣ်မ့ၤ ဖုာ်ဖုာ်လီၤ. စကီၤတဂၤ အီၣ်အိ အီၣ်အိဒၣ် အတၤသွီၣ်ချီထံ တကပၢၤန့ၣ် ကမဲၤစံၣ်စိဒၣ်ဝဲ, သၣ်ဟုသၣ်ဟဲးမးဝဲလီၤ. ပှၤဂၤတဖၣ် အီၣ်ကလီၤဘီညၣ် ဝံၢ်ထီၣ်ခိၣ်တချုး အါအါဘၣ်, ပှၤအီၣ်မ့ၤ တဟါအံၤ ဘဲလီၤဆီလီၤ. အီၣ်မးတုၤ ဟၢဖၢကၢတဲၤ ကိးဂၤဒဲးလီၤ.

အီၣ်မ့ၤဝံၤသ့က့ၤခွး, တၢၢ်တပၢၤ တဖၣ်ဝံၤ, စူၣ်စုစူၣ်ခီၣ်, အီမိာ်အီခွး, အီၣ်သဘျုၣ်သဲးသၣ်, ဒီးအိၣ်ခုၣ်အိၣ်မုာ် မးဝဲလီၤ. လၢပှၤကညီ တကလုာ်အံၤ အဂီၢ်, တၢ်ဟးဆဲးဟးခး, ဟးမံဟးဂဲၤ လၢပှၢ်ပူၤ ဒ်သိး အံၤ မ့ၢ် မးတၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ် အဒိၣ်အအါလီၤ. မူခိၣ်ဘီမုၢ်လ ၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢဒၣ်လဲာ်န့ၣ် ပစံးဝဲသ့ဃၣ်ဃၣ်လီၤ.

တချုးတၢ်ခံးဒံး ဘၣ်န့ၣ် စီၤဂီၤဖှိၣ်ထီၣ်ဟါမ့ၣ်အူဖှိၣ်လီၤ. ပှၤဂၤတဖၣ် ကွၢ်ပာ်ဖှိၣ်က့ၤ တၢ်ညၣ်လိဃ့ တဖၣ် လၢတကီာ်ြတၤတဖျၢၣ်အပူၤဝံၤ, က့ၤပာ်ကီၤ ဘျးလီၤစဲၤဘူးက့ၤဝဲလၢ ဒဲကပၤလီၤ. တယံာ်ဒီး မုၢ်လီၤနုာ်ဝဲလီၤ. ဒီးက့ၤနုာ်လီၤမံ လီၤက့ၤသကိးဝဲလၢဒဲပူၤလီၤ.

စီၤဟ့ကတိၤထီၣ်တၢ်ဒီးစံး, “အၣ်နၤဖါတံၢ်စကီၤ, လၢကွံလၢ ပလဲၤလုၣ်ထံ အဖီလာ် န့ၣ်ကွံဖးယိာ် အိၣ်ဝဲတကွံ, ယလဲၤကွၢ်ကဆီတဟါအံၤ ယထံၣ်ချံးဖးဒိၣ်တဘ့ၣ်, အပျိၢ်လဲၢ်နီသိး ချီၣ်သီနံၣ်တဘ့ၣ်ညါ, ပသါကမၤအီၣ်အီၤဒ်လဲၣ်.”

စကီၤစံးဆၢအီၤ, “မၤဒ်အံၤထ့ၣ်ဧၢ, မုၢ်ဟဲထီၣ်ထီထီၣ်တစဲး, လဲၤစိာ်ကျိခံပူၤတဆိအံၤ, အိၣ်ခိးအီၤ, မ့ၢ်ဟဲ ထိၣ်ထီၣ်ဖီအသး လၢကသါဝဲအဂီၢ် ဒီးနခးသဘှံးကွံာ်အခိၣ် ဒီးပသံနဲာ်, ကလီၤဒးကွံာ်ဘၣ်ဆၣ် နယူၤထံသ့ ကစီဒီဘၣ်, နလဲၤယူၤလီၤ ဟဲက့ၤမိၤထီၣ်က့ၤအီၤသၢၣ်.”

မုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်တနံၤ ဒီးတၢ်ရဲၣ်လီၤကျဲၤလီၤဝဲလၢ တၢ်ကလဲၤမာ်ခး တၤဖး (မဲာ်တဲးလဲးမံၤ) လၢဆီဖါလ့ခိၣ်လီၤ. စီၤဟ့ အိၣ်တီၢ်ယုၤစကီၤမုၣ် ဒီးသါကလဲၤခိး ကွၢ်သါချံးဖးဒိၣ်လီၤ.

ဆီဖါလ့မ့ၢ် လ့အထီကတၢၢ် လၢကီၢ်လၢၢ်ဟ့ ဒီဘ့ၣ်အပူၤလီၤ. အမံၤ ဆီဖါလ့ န့ၣ်မ့ၢ်ဒၣ်လၢ လ့စိးနါ တခီ နအိၣ်ကွၢ်လၢအယံၤ ဒီးဖျါလီၤဂာ် ဝဲဒီး ဆီဖါကီၢ်, အနိး, အခိၣ်, ခိၣ်သူၣ်, ပျိၢ်ဒီး မဲၢ်ကိတဖၣ် အိၣ်ခဲလၢာ် လီၤ. တၢ်တဖျါထဲတမံၤ ဧိၤလၢအမ့ၢ် ဆီခီၣ်ခံခီန့ၣ်လီၤ. လ့စိးနါအံၤ ပှၤလဲၤတတုၤနီတဂၤ ဒံးဘၣ်. သ့ၣ်တအိၣ်တဘိ, ၀ၣ်တအိၣ် တမုၢ်ဘၣ်. မ့ၢ်ဒၣ် လၢၢ်ခိၣ်ကျၤ ညီၢ် ကလာ်လီၤ. လၢလ့ကပၤဘျၢယုၢ်ကလာ် တခီ ကနဲတဖၣ် စုာ်လီၤအဒၢတဒၢတဒၢ, ပှၤလဲၤမၤအီၣ်တန့ၢ်, ပှၤဘၣ်ကွၢ်ကီဒၣ်ဒ်န့ၣ်လီၤ.

တၤဖးအိၣ်လၢ လ့ကျါ အါမးလီၤ. တၤဖး ဆံးန့ၢ် တၤဃီၤတစဲးဖိလီၤ. အလွဲၢ်သူဝဲလီၤ. အခီၣ်တကျာ် ကျၢၤဂ့ၤမး, အမဲာ်ချံစီၣ်ဂ့ၤမး, အိၣ်ထံၣ်နၤလၢအယံၤဒီး နလဲၤဘူးဆိအကပၤ တန့ၢ်ဘၣ်. တၢ်စံးဝဲ တၤဖး ဘၣ်ဒိတဆံးတက့ၢ်, သွံၣ်ထီၣ်ပီၤယုၤ သနာ်က့, လ့ၣ်လီၤက့ၤအပူၤလီၢ်လၢ အပျ့ၤ ဒီးဘျါက့ၤဝဲလီၤ. အနၢၤတခီ တၢ်သူအီၤလၢ တၢ်ကဂူာ် အိလီၤဖဲ ပှၤဘၣ်တၢ်ဆါ လၢပပူၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လီၤဃံၤဘၣ်ဒိ, လီၤတဲာ်ဘၣ်ဒိ အဂီၢ်ဂ့ၤဝဲလီၤ.

တၢ်ဒ့ၣ်စၢၤ တယံၤကဲၣ်ဆိး သနာ်က့ ကျဲမ့ၢ်လ့ခိၣ် အဃိကီဝဲလီၤ. ပှၤတကရၢအံၤ လဲၤဘိၣ်မ့ၤဘိၣ်ထံလီၤ. စကီၤမုၣ် မၤလီၤန့ၢ်အီၤ ဂၤဘိၣ်ဂၤဘိၣ် ဒ်သိး ဝံဝဲကဖှံအဂီၢ် လီၤ. လဲၤတုၤကျဲဖးဖီ ဒီးစီၤဘျဲၣ် ဟးဖး ဒီးစကီၤလီၤ. စကီၤဒီးစီၤက့ၣ် လဲၤပိာ်လိာ်အခံ, ဒီးစီၤလါ ဒီးစီၤဂီၤ ပိာ်စီၤဘျဲၣ်အခံ လၢ ကဟီဟး တၤဖး အဂီၢ်လီၤ. ပှၤလဲၤတုၤ တဂၤအလီၢ်တဂၤအလီၢ် ဝံၤတစိၢ်စးထီၣ်ဟီတၢ်လီၤ. တၤဖးမိၢ် ပှၢ်တဒု က့ၤဃ့ၢ်ဆူစကီၤ အိၣ်တခီ ဒီးခးဝဲ သံလီၤ. အဖါတံၢ်တဒု ဟဲက့ၤဆူစီၤက့ၣ် အအိၣ်ဒီး လီၤဃံၤသံလၢ စီၤက့ၣ် အစုစ့ၢ်ကီးလီၤ.

မုၢ်ထူၣ်ဃၣ်ဃၣ်လံ, ဘီၣ်လီၤမ့ၤဘိၣ် ထံဘိၣ်ဒီး အီၣ်မ့ၤလီၤ. ကါတၤဖးဝံၤ အိၣ်ဘှံးတစိၢ် က့ၤယိးလီၤက့ၤအညၣ် ဆူလ့ခီၣ်ထံးလီၤ. က့ၤလၢကျဲ ဘၣ်ကွံတကွံ ထံၣ်ဘၣ် တၤဒိၣ်ခီၣ် အ့ၣ်ဆါလီၤသီသံၣ်ဘှဲလီၤ. စီၤက့ၣ် ကမိၣ်လဲၤလူၤခး သးတဘျီဃီလီၤ. အပၢ်စံးအီၤလၢ ကဘၣ်ဟဲဝဲ လၢခံတနံၤ တခီလီၤ. တၤဒိၣ် အိၣ်ပှၢ်လၢ အယိာ်မး ခံးမး, တၤဆှုၣ်တၤမဲ ကျါဒီး ဂ့ၤပှၤလူၤအီၤလၢ ဂီၤခီ မုၢ်တချုးထူၣ်န့ၣ်လီၤ.

မုၢ်ဃ့ၢ်လီၤ ဖးဖီ ဒီးက့ၤတုၤဒဲလီၤ. ဖဲန့ၣ် ထံၣ်ဘၣ် ချံးကုဖးဒိၣ်တဘ့ၣ် လဲၢ်ထဲသိး ချီၣ်သီနံၣ်တဘ့ၣ် လီၤ. စီၤဟ့ မၤဖၠဲးကစီဒီ နဲာ်. ဂဲာ်လီၤက့ၤ တၤဖးညၣ်ဝံၤ, အီၣ်မ့ၤအဆၢကတီၢ်ဘၣ်ဝဲလီၤ. လုၣ်ထံလုၣ်နိ ဝံၤ အီၣ်မ့ၤဒီး ချံးညၣ်ချီထံ, ချံးညၣ်ဖီလၢဃၢၣ်ကျါ, ထိးအီၣ် ဟီၣ်ထူၣ်ပျိၢ်ချီဘဲ ကသုၣ်မး လီၤ.

ပှၤတဖုအံၤ ဟဲအိၣ်မံအိၣ်အီၣ်လၢ ပှၢ်ပူၤ ယံာ်တနွံလံ. တၢ်ညၣ်ဃ့တဖၣ် ကၠၢဃၣ်ဃၣ် ကဆီခံဒု ကယိးအဂီၢ်လံ. စီၤက့ၣ်ခးန့ၢ်စ့ၢ်ကီး တၤဒိၣ်ဖါတံၢ်တဒုလံ, အိၣ်တ့ၢ်ဒၣ် ကဆီမံၤတမၠိလၢ တခးဘၣ်ဒံးဝဲ န့ၣ်လီၤ.

အပၢ်ဒီး အဖါတံၢ်တၢၣ်ပီၣ်လိာ်သး ဘၣ်ဃး တၢ်ကလဲၤခး ကဆီမံၤခဲဂီၤ အဂ့ၢ်လီၤ. ကမ့ၢ်တၢ်ဟးခး တၢ် အကတၢၢ်တနံၤလီၤ. ပှၤခဲလၢာ် အိၣ်လၢကဆီကျါ, ဖီၣ်ညီနုၢ်ကဆီ, နၢ်ပၢၢ်အဂ့ၢ် ဒီးတပျံၤ ကဆီထဲသိး အပျံၤ တၤဘီနၢၤ ဒၣ်လဲာ်ဘၣ်.

စကီၤမုၣ် ပၢၢ်ထီၣ်ဂီၤဂီၤ, ဝဲာ်ထီၣ်မ့ၤ, ကၣ်လီၤတၢ်ညၣ်ဃ့, ဒိထီၣ်လာ် ဖးထံဝံၤ ပှၤပိာ်ခွါတဖၣ် ဂဲၤထၢၣ်ပျၢ် မဲာ်ပျၢ်နါဝံၤ အီၣ်အီ ဝဲတကူၣ်သ့ၣ်လီၤ. တဘျီအံၤ စီၤလါ ကဘၣ်အိၣ်တီၢ်ယုၤ စကီၤမုၣ်, ဒီး တၢ်ပာ်တ့ၢ် န့ၢ်အီၤကျိခံပူၤတဆိ ဒီး စကီၤဟ့ၣ်အီၤအခွဲးလၢ ကခးတၢ်ဖဲ အမိၣ်ခးအသး ဝဲလီၤ.

ပိာ်ခွါအဂၤတဖၣ် ဟးထီၣ်လဲၤတၢ်လီၤ. တထီၣ်ကစၢၢ်ခိၣ် လ့ခိၣ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ် ပိာ်ဝဲဆူ ပၢၤထံးဖဲ ၀ၣ်အိၣ်အါဝဲ အလီၢ်လၢ အမ့ၢ် ကဆီအီၣ်ဆၣ် လီၢ်လီၤ. တနီၤ ဖး လီၤသးဘၣ်. လဲၤဝဲတပူၤဃီလီၤ. လဲၤဝဲကယံာ် တနၣ်ရံၣ်ဒီး နၢ်ဟူကဆီကိး ကဆီဘိးသ့ၣ်ဒ့ ၀ၣ်ဒ့ အသီၣ်လီၤ. လဲၤဝဲလၢ တၢ်ပလီၢ်ပဒီသး အပူၤ, ခါဝဲတခါ တခါ ကွၢ်လီၤမး ခီၣ်ထံးဒ်သိး သုတယီၢ်ဘၣ် သ့ၣ်ဒ့၀ၣ်ဒ့ ဒီးမၤသီၣ် တၢ်န့ၣ်တဂ့ၤလီၤ. ကလံၤဘၣ်ဂ့ၤ ဝဲလီၤ. ကလံၤအူတၢ်လၢ ကဆီသီၣ် အအိၣ်တခီ ဆူအဝဲသ့ၣ်အအိၣ်လီၤ. သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ကဆီအမဲာ်ထံၣ် တၢ်တဂ့ၤထဲသိး အနါဒ့ ဒီးနၢဘၣ် ပှၤကညီအစိ ချ့န့ၣ် ဘၣ်လီၤ.

ဘူးထီၣ်ဒီးကဆီအဂီၢ်ကျါလံ. စီၤက့ၣ်အပၢ်မၢ အလဲၤထဲတဂၤဧိၤ လၢကလဲၤဃုထၢခး ကဆီတဒု ဂ့ၤတဒု ဂ့ၤ ဖဲအဘၣ်အသးန့ၣ်လီၤ. ပှၤဂၤအိၣ်တီၢ်ခိးအီၤလီၤ. မ့ၢ်တၢ်မၤကွၢ် အတၢ်ဒူတၢ်ဃိၤ ဒီး တၢ်သးသဒ့ၣ် န့ၣ်လီၤ. အပၢ်ဒီး အဖါတံၢ်တဲနၢ်ပၢၢ် အီၤဘၣ်ဃး တၢ်ခးကဆီ အဂ့ၢ်ခဲလၢာ်ဝံၤ လံ. အဝဲလဲၤထဲတဂၤဧိၤ ဒီးထံၣ်စိဃီၤကဆီဂီၢ်, ဒီးကဆီဖါတံၢ်တဒု အမဲဝါမး အိၣ်လၢ ကဆီဂီၢ်ကျါ, ဟဲအီၣ်အဆၣ်တတီၤဘၣ် တတီၤ ဟဲဘူးထီၣ်ဘူး အအိၣ်လီၤ. အဝဲဃၣ်ကပၤသးလၢ ကဆီကျိၤ, ထံၣ်န့ၣ် ဘျၢၣ်စီၤပၤ တဘျၢၣ်, လဲၤထီၣ်ဝဲလၢ အဖီခိၣ်ဝံၤ အိၣ်ခိး ဝဲဃိကဒိ လီၤ.

ကဆီဖါတံၢ်ဟဲဘူး ထီၣ်ဒီး ဘူးထီၣ်လီၤ. စီၤက့ၣ်ပျဲ အဟဲတုၤ တဆံယဲၢ်ချံ, ပညိၣ်ထီၣ်ကျိ, တကျာ်သီၣ် ထါထံး “တီး” လီၤ. ကဆီဖါအိၣ်ကတီၢ် ရၤကနာ်ဒီး ကွၢ်စူၣ်တၢ်အခါ, စီၤက့ၣ်ခးအီၤဖဲ အနၢ်တက့ၤထံး ချါကနာ်ဒီး လီၤဃံၤမး သွဲးကနာ်လီၤ. ကဆီဂီၢ် ဒီဂီၢ် ဃၣ်ကဒါက့ၤဒီး ဃ့ၢ်ပိၢ်သံးပှၢ်သီၣ် သြထုးမးလီၤ. စီၤက့ၣ်လဲၤကစုဒု ဆူကဆီဖါတံၢ်အအိၣ်, ကွံာ်ကွၢ်အီၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ကိၢ်လိၣ်, အတၢ်တဟူးတဂဲၤလၢၤဘၣ်. သံနီၢ်ကီၢ်လံ. လဲၤစံၣ်ထီၣ်ဝဲ သွဲးကနာ် လၢကဆီဖီခိၣ်, ဆီၣ်လီၤယီၢ်ဒ့ ကၠီလၢ တၢ်သးခုအပူၤလီၤ. တယံာ်ဒီး အပၢ်ဒီး ပှၤဂၤခဲလၢာ် ဟဲတုၤဃီၤ ဒီးထံၣ်အလီာ်သး တမဲးကဒဲး လၢကဆီလိၤလီၤ.

“စီၤက့ၣ်မၤကစီဒီနၤဧၢ,” စီၤဘျဲၣ်ကတိၤထီၣ်တၢ်လၢ တၢ်သးခုအပူၤလီၤ.
“စီၤက့ၣ်ဧၢ, နသါဘၢၣ်ကွၢ်စါ ကဆီမဲအံၤ လၢနစုဒၣ်နဲတဘီ,” အပၢ်စံးအီၤ ဒီးဟ့ၣ်ဃီၤအီၤ လၢကွါတဲ ဖိတဘ့ၣ်လီၤ.

စီၤက့ၣ်အဖါတံၢ် ကန့ၢ်ဘၣ် ကဆီမဲတစူၣ်လီၤမးလဲၣ်.

ဖး​အ​ကူာ်​ ​၆​ ​ဖဲ​အံၤ