လံာ်စီဆှံ ၊ “ယွၤစံးဘၣ်စီၤမိၤရှ့, နကိးထီၣ်ယၤ ဘၣ်မနုၤလဲၣ်. စံးဘၣ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ဒ်သိး ကလဲၤတၢ် ဆူညါတက့ၢ်.” ၂ မိၤရှ့ ၁၄း၁၅.
တၢ်ကတိၤလၢညါ
ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် တၢ်ခံမံၤလၢ အဘၣ်ထွဲဒီး အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီ အဒိၣ်အမုၢ်အခါအံၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် ကပာ်လီၤ အစုကဝဲၤဒီး က့ၤကဒါက့ၤဆူ အတၢ်စၢဃာ် အလီၢ်ဧါ. မ့တမ့ၢ် အဝဲသ့ၣ် ကဒုးဆၢက့ၤ ပှၤအဲၤကူပတူးဖိ တဖၣ်ဧါ. (က) အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ဒုးဆၢက့ၤ ပှၤအဲၤကူပတူးဖိတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤနၢၤအီၤ သပှၢ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ပှၤအံၣ်စရ့ဖိလၢ အဟးထီၣ် လၢကီၢ်အဲၤကူပတူး တဖၣ်ဒ်သိး ကဒုးဆၢတၢ်အဂီၢ် တမၤလိဘၣ် တၢ်ဒုးသုးဘၣ်. စုကဝဲၤစ့ၢ်ကီး တအိၣ်ဘၣ်. (ခ) မ့တမ့ၢ်လၢ စီၤမိၤရှ့ဒီး အပၢ်ဒိၣ်သ့ၣ်တဖၣ် အကစၢ်ယွၤ မ့ၢ်တဒုးတၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် န့ၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိသ့ၣ်တဖၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤနၢၤအီၤ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် တနာ်ယွၤအစိအကမီၤ ကဲၣ်ဆိးလၢၤဘၣ်. သနာ်က့, ယွၤအကလုၢ်ဟဲဝဲဒၣ် လၢပှၤဂီၢ်မုၢ် တဖၣ် အအိၣ်, ဒ်သိးကလဲၤတၢ်ဆူညါ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ခရံာ်ဖိအတၢ်ဘါ ယွၤသရိာ်တဖၣ် ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ် မဲာ်တၢ်လၢ အတၤပှၤအိၣ်အါမံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်စိကမီၤတဖၣ်, တၢ်ထုးဖှိၣ်၀ာ်ဖှိၣ်လၢအအိၣ်ဒီး ဂံၢ်ဘါ တဖၣ်မၤနၢၤဝဲ တၢ်ဘါအတၢ်သုး တၢ်ကျဲၤ ဒီးဒုးကဲထီၣ် ဒ်သိး ကမၤလၢပှဲၤ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကရၢကရိတဖၣ် အတၢ်ကွၢ်စိန့ၣ်လီၤ.
(က) ခရံာ်ဖိလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤတနီၤ စံးဝဲဒၣ် လၢဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပကဘၣ်မၤဂၢၢ် မၤကျၢၤပတၢ်သူၣ်ထီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ဒီး ကခီးမုၢ်နံၤ လၢအဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.
(ခ) ပှၤတနီၤလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ မုၢ်နံၤဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ကစၢ်ယွၤ ြကၢးမၤဖျါထီၣ်အစိ အကမီၤဒ်သိး ကမၤနၢၤ ဒုၣ်ဒါ လၢပဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
(၈) ကစၢ်ယွၤအကလုၢ် တဟဲဒ်သိး လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါ ဒ်လၢနံၣ်အကယၤ အပူၤကွံာ် တဖၣ်အသိး န့ၣ်ဘၣ်. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် တဖၣ် တဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် တၢ်ဒ်သိး စီၤမိၤရှ့ အစိၤပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ တဖၣ် အတၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်အသိးဘၣ်. ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ် ပဘၣ်လဲၤဆူညါ ဒ်သိးပကမၤလၢပှဲၤ ပတၢ်ကွၢ်စိလၢ အကဒုးကဲထီၣ်ပှၤအကလုာ်တဖၣ် ခဲလၢာ်လၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၂၈း၁၉).
တၢ်လဲၤဆူညါ လၢတၢ်ကီ တၢ်ခဲအပူၤ ကစၢ်ယွၤအတၣ်ဘၣ်အသးလၢ စီၤမိၤရှ့ အစိၤအသိး ကစၢ်ခရံာ်စ့ၢ်ကီး မၢတၢ်မၢဖိတဖၣ် ကလဲၤဒုးကဲထီၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ပဝဲခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ အအိၣ်မူလၢ မုၢ်တနံၤ ညါအံၤတမ့ၢ် တၢ်ကမၢကမၣ် လၢသးစီဆှံ အတၢ်မၢပှၤလၢ ပကလဲၤဆူညါဒီး မၤလၢပှဲၤ ယွၤအတၢ်မၢ ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်.
မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဒီး ပကမၤလၢပှဲၤယွၤ အတၢ်မၢပှၤတဖၣ် အဂီၢ် ပကအိၣ်ဒီး တၢ်ဂ့ၢ် (၃) မံၤလၢ အမ့ၢ်ဝဲ, တၢ်သးဒူ, တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢအဘၣ် ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤ န့ၣ်လီၤ.
၁. တၢ်သးဒူ
လံာ်လ ၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ လၢအဘၣ်တၢ်ပာ်ဖှိၣ် အီၤ, ဒီးပာ်ဖျါပှၤလၢ အကဲဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ် ဒီးပှၤလၢ အသူၣ်ဒူသးဒူ တဖၣ်န့ၣ် ပထံၣ်သ့လၢ လံာ်စီဆှံ အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဆၢကတီၢ်တကတီၢ်ဘၣ်တကတီၢ် ပှၤလၢအသးဒူဒီး မၤနၢၤတၢ်သ့ၣ်တဖၣ် န့ၣ်ပကထံၣ်ဘၣ်ဝဲ န့ၣ်လီၤ.
(က) စီၤမိၤရှ့မၤနၢၤပှၤအဲၤကူပတူးတဖၣ် အတၢ်ြတီဆၢတၢ်
(ခ) စီၤယိၤရှူမၤနၢၤဝ့ၢ်လၢအဂၢၢ်အကျၢၤ
(ဂ) ဝံယံးရမံယၤ အသးဒူလၢ ကတဲစီၤပၤလၢ အထံအကီၢ် ကဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဘၣ်ကိၢ်ဘၣ်ဂီၤ
(ဃ) စီၤဒၤဝံးမၤနၢၤပှၤဖးဒိၣ် စီၤကၤလယၤ
(င) ကစၢ်ခရံာ်အသးဒူလၢ ကတဲရိမ့ၤ အတၢ်မၤအၢမၤနး တဖၣ်
(စ) စီၤပီလူး ဖဲအထံၣ်ဘၣ်ကစၢ်ခရံာ် အလီၢ်ခံ အသးဒူဒီး အသးသမူ ဆီတလဲဝဲဒီး အသးဆူၣ်လၢ တၢ်အိၣ်မူ အသီအပူၤ န့ၣ်လီၤ.
အါဘျီပဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ပဒ်သိးပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ သ့ၣ်တဖၣ်လၢ အကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်ဒီး ပီၣ်လဲၣ်ဂီၤအခါ န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အသးတဒူ လၢကလဲၤတၢ်ဆူညါ လၢၤဘၣ်. ပဝဲတဖၣ်စ့ၢ်ကီး အါစုအါဘျီ ပသးတဒူလၢ ပကပာ်စီဆှံ ပဂံၢ်ပဘါ, ပတၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးပတၢ်နာ် လၢပှၤအါဂၤ အဂီၢ်လၢၤဘၣ်. ပဒုးမၤအါထီၣ် ကစၢ်ခရံာ် အတၢ်ဘၣ်အသး ဆူဟီၣ်ခိၣ်အံၤ စှၤဝဲန့ၣ်လီၤ. ပဝဲတဖၣ် ပသးဒူလၢ ကစၢ်ခရံာ် အဂီၢ်စ့ၢ်ကီးဧါ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် တဖၣ်အုၣ်အသး လၢယွၤအတၢ်မၤလိာ်ဒီး ဆၢထၢၣ်ဒူဒူ လၢကစၢ်ယွၤအဂီၢ်ဧါ.
၂. တၢ်သိၣ်တၢ်သီ
မ့တမ့ၢ်ဘၣ်လၢ တၢ်သိၣ်တၢ်သီ လၢအဘၣ်န့ၣ်, ပှၤသးတဒူလၢ ကလဲၤတၢ်ဆူညါဘၣ်. တၢ်သးဒူ လၢအတအိၣ်ဒီး တၢ်သိၣ်တၢ်သီဒီး တၢ်နဲၣ်ကျဲန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လီၤပျံၤ ဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဟးဝ့ၤဝီၤ လၢ ပှၢ်မုၢ်ကနၢ အကျါ အနံၣ် (၄၀) န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တအိၣ်ဒီး တၢ်နဲၣ်ကျဲဘၣ်. အကျဲကမၣ်ဝဲလီၤ. တၢ်လီၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်လဲၤဝဲန့ၣ် လၢအဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဆိကမိၣ်အပူၤ ဟါမၢ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ တဖၣ်အတၢ်တိာ်ပာ်လၢ အကဘၣ်တုၤန့ၣ် တတုၤဝဲလၢၤဘၣ်. တၢ်လၢအြတီဃာ် တၢ်ဆူကျဲလၢ ပကဟါမၢ် အဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒ်သိး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကဒုးဟါမၢ်ကျဲလၢ အလဲၤဝဲ ဒီးတၢ်လၢ ကဘၣ်တုၤဝဲန့ၣ် ဒုးကဲထီၣ် တၢ်သဘံၣ်ဘုၣ်လၢ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ် လီၤ. ဖဲတၢ်အိၣ်မူ လီၤထွံန့ၣ် တၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ တအိၣ်လၢၤဘၣ်. တၢ်ဃၣ်က့ၤ လၢအလီၢ်ခံန့ၣ် မ့ၢ်ကျဲလၢ အလီၤမၢ် ဒီးပမ့ၢ် သမၢလၢ ပကလဲၤဆူညါန့ၣ် မ့ၢ်ပမၤ ဟါမၢ် ကျဲလၢ ပကလဲၤဆူ ညါန့ၣ်လီၤ. ပမၤလၢာ်ဆၢလၢာ်ကတီၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပျီလၢ တၤသူတၤသၣ် တအိၣ်အလီၢ်အဃိ ပလဲၤဆူညါ တတုၤလၢၤဘၣ်.
တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် တဖၣ် တဘၣ်မၤဟါမၢ်ကျဲလၢ အကဘၣ်လဲၤဝဲဘၣ်, ဒီးတၢ်ကွၢ်စိ စ့ၢ်ကီးတဘၣ်ဟါမၢ်ဝဲဘၣ်. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အတၢ်ပညိၣ်မ့ၢ်ဟါမၢ်ဝဲဒီး, အသးမ့ၢ်ဆူၣ်ဒၣ်ထဲ တၢ်ကယၢကယဲ တဖၣ်န့ၣ် ကအိၣ်ဒၣ်လၢ အတၢ်ဟးဝ့ၤဝီၤ အပူၤဒီး တၢ်လၢကဘၣ်လဲၤဆူညါန့ၣ် တမ့ၢ်ကတုၤလၢၤဘၣ်. တၢ်ထံၣ် အသီဒီး တၢ်မၤလၢ ကဘၣ်မၤဝဲန့ၣ် ကဘၣ်အိၣ်ဝဲလီၤ. တၢ်မၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် ကစၢ်ခရံာ် အတၢ်မၤလိာ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢ အကါဒိၣ်လၢ မုၢ်မဆါတနံၤညါအံၤန့ၣ်လီၤ.
၃. တၢ်စိတၢ်ကမီၤ
ပမ့မ့ၢ် ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢ အဲၣ်ဒီးဒိးန့ၣ်ဘၣ် တၢ်ကွၢ်စိ, ပတၢ်ပညိၣ် ကလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်အဂီၢ်န့ၣ်, ပကဘၣ်ထံၣ်န့ၢ်တၢ် စိတၢ်ကမီၤ ဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ပတၢ်မ့ၢ်တၢ်အသိးန့ၣ်လီၤ. တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ အဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ပတၢ်သ့ၣ်ညါ န့ၣ်အိၣ်ဝဲဒၣ်လီၤ. ဒ်ပစံးတၢ်အသိး ပှၤကညီအစိအကမီၤလၢ အသုးကျဲၤဝဲ တထီၣ်ဘးန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
တဘျီတခီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ် သးပ့ၤနီၣ် တၢ်စိတၢ်ကမီၤ အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိ န့ၣ်လီၤ. အါတက့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ် စံးကတိၤဝဲဘၣ်ဃး အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကရၢကရိ အတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ် အဂ့ၢ်, တၢ်သုးတၢ်ကျဲၤလၢ အမၤဝဲဒီး ညီနုၢ် သုးကျဲၤဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ အဂံၢ်အဘါ စှၤတဖၣ် နာ်ဝဲလၢ တၢ်ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်စိတၢ်ကမီၤအဂီၢ် န့ၣ် ဒိးန့ၢ်က့ၤသ့ဝဲဒၣ်ထဲလၢ တၢ်သုးတၢ်ကျဲၤ, တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ အမၤဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကရၢကရိ အတၢ်ထုးဖှိၣ်၀ာ်ဖှိၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အတၢ်စိတၢ်ကမီၤဘၣ်. တၢ်စိတၢ်ကမီၤ အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ် တချုးလၢ တၢ်ကရၢကရိ အိၣ်ဒံးအခါဒၣ်လဲာ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်စိကမီၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢမုၢ်တနံၤ အဂီၢ်န့ၣ် အိၣ်တ့ၢ်လံလၢအပူၤ ကွံာ်လံၤလံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်စိတၢ်ကမီၤန့ၣ် အိၣ်ဒၣ်လၢထး န့ၣ်လီၤ. ပကဘၣ်မၤလိတၢ်အံၤလၢ ပနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ဒီး လၢပတၢ်အိၣ်မူအဂ့ၢ်အကျိၤ တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပတၢ်သးဆူၣ်သးဂဲၤ တပျုၢ်တပျီၤ, ပတၢ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါတဖၣ်န့ၣ် အါစုအါဘျီ မၤလၢာ်ဂီၤ ပဂံၢ်ပဘါ န့ၣ်လီၤ. ပတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤဒီး တၢ်ကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤ ပာ်စၢၤအီၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဆံးလီၤစှၤလီၤ ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပကဘၣ်အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤ ပသးဒ်သိး ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ယွၤအတၢ်စိတၢ်ကမီၤဒီး အိၣ်ခိးယွၤ တၢ်ပာ်ဖျါ, အစိကမီၤ ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ် န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤမ့ၢ်ပှၤ လၢအဒုးကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢအပှဲၤဒီး တၢ်ကဟုကညီၢ် လၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ တဖၣ်အကျါလီၤ. တမ့ၢ်ဘၣ်လၢ တၢ်အဂံၢ်အဘါ ဘၣ်. တမ့ၢ်ဘၣ်လၢ တၢ်အစိကမီၤဘၣ်. မ့ၢ်လၢယွၤအသးလီၤ. (စကၤရယၤ ၄း၆)
ကစၢ်ခရံာ်ပာ်ထီၣ်ထီ နၤဒီးယၤဒီး ဟ့ၣ်လီၤပှၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤ ဒ်သိး ပကစိာ်ကဖီ ထီၣ်ပှၤလၢ အဘၣ်ထွဲဒီး ပှၤတဖၣ်လီၤ. ကစၢ်ခရံာ်ပာ်ထီၣ်အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒီး ဟ့ၣ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤ လၢပှၤြတီဆၢအီၤ တသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကတိၤလၢခံ
ဒ်သိးပကမၤလၢပှဲၤယွၤ အတၢ်မၢလီၤပှၤအဂီၢ် မ်ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးဒူ, တၢ်နဲၣ်ကျဲ လၢအဘၣ်ဒီး ယွၤအစိကမီၤဒီး ဒ်သိး ကစိာ်ကဖီထီၣ်ပှၤတဂၤဘၣ်တဂၤ ဒီးယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်အဂီၢ် န့ၣ် စံးထီၣ်ပြတၢၤကစၢ်ယွၤ ဒီးလဲၤသကိးဆူညါတက့ၢ်.
သရၣ်ဒိၣ်ဒီးကထၢၣ်စဲမစၢၣ်
(ဟံးန့ၢ်အီၤလၢ လဲၤဆူညါ ကြတူၢ် ၆၁ နီၣ်ဂံၢ် တၢ အပူၤန့ၣ်လီၤ.)
